Hoe de PVV AI inzet voor digitale propaganda – In een tijd waarin technologie steeds vaker het publieke debat beïnvloedt, groeit ook de zorg over hoe die technologie wordt ingezet—en vooral door wie. Waar AI kansen biedt voor vooruitgang, wordt het tegelijkertijd misbruikt om verdeeldheid te zaaien en marginale groepen te demoniseren. Extreemrechtse partijen zoals de PVV hebben dit krachtig omarmd: niet om te verbinden, maar om te polariseren. Wat volgt is een onthullend beeld van hoe digitale middelen worden ingezet om angst te zaaien en de samenleving te verharden.
In het voorjaar van 2023 begon PVV Noord-Brabant stilletjes met het plaatsen van AI-gegenereerde beelden op hun Facebookpagina. Aanvankelijk leken de afbeeldingen onschuldig—een vaag gezichtloos figuur op een tractor met een Nederlandse vlag en de tekst: “Geniet van de lente.” Maar naarmate de verkiezingen dichterbij kwamen, sloeg de toon om. De beelden werden expliciet, rauw en racistisch. Asielzoekers werden afgebeeld als bloeddorstige honden of razende menigten, begeleid door propagandaposters vol Arabische stereotypen met teksten als: “Wij willen geen minderheid in eigen land worden.”
Uit onderzoek van De Groene Amsterdammer en de Data School van de Universiteit Utrecht blijkt dat dit geen spontane actie was. Integendeel—de beelden werden systematisch verspreid via een netwerk van minstens zes Facebookpagina’s die openlijk de PVV ondersteunen. In totaal werden 672 AI-gegenereerde politieke posts geïdentificeerd, waarvan 282 unieke beelden. De timing was opvallend: de meeste werden geplaatst rond politiek gevoelige momenten zoals de Tweede Kamerverkiezingen en de Europese stembusgang.
Bijzonder is de rol van PVV-Kamerlid Maikel Boon. Hij verwees herhaaldelijk naar pagina’s als ‘Nederland is van ons’ en ‘NEE, geen AZC meer in Nederland’ en noemde ze “onze pagina’s.” Toen zijn persoonlijke Facebookaccount tijdelijk werd geblokkeerd, viel ook de activiteit op deze pagina’s stil—om direct weer op te leven zodra de blokkade werd opgeheven. Niet lang nadat De Groene Amsterdammer hem om een reactie vroeg, gingen vijf van de zes pagina’s offline en verdwenen op de zesde pagina alle AI-beelden.
Deze tactiek is geen Nederlands unicum. In heel Europa maken extreemrechtse partijen en online activisten gebruik van AI om angst rond migratie aan te wakkeren. Ook in Frankrijk, Duitsland en Italië zijn soortgelijke campagnes gesignaleerd. Meta—het moederbedrijf van Facebook—heeft inmiddels een onderzoek gestart naar AI-gegenereerde anti-immigratiecontent op het platform.
Het inzetten van AI voor het verspreiden van racistische propaganda werpt urgente ethische en maatschappelijke vragen op. Door minderheden te demoniseren met vervalste beelden, wordt niet alleen het publieke debat vergiftigd—het draagt ook bij aan haat en maatschappelijke verdeeldheid. Politici die zich van dit soort middelen bedienen, ondermijnen de fundamenten van de democratie en brengen de veiligheid van kwetsbare groepen in gevaar.
Socialemediaplatforms, wetgevers en burgers moeten alert blijven. Transparantie over de herkomst van digitale beelden, strengere regelgeving voor politieke uitingen online, en meer mediabewustzijn onder gebruikers zijn cruciale stappen. Alleen zo kunnen we het publieke debat beschermen—en de rechten van álle burgers waarborgen.
Advertenties: Door op een van de advertenties te klikken, help je ons enorm—het kost jou niets, maar maakt een groot verschil voor ons!
