Peter Kropotkin combineerde wetenschap en activisme en gaf zijn bevoorrechte positie op voor sociale verandering. Hippolyte Havel beschreef hem in 1912 als een revolutionair denker die niet alleen sprak over rechtvaardigheid, maar ernaar leefde. Zijn nalatenschap blijft vandaag relevant.
Limitarianisme stelt grenzen aan rijkdom en pleit voor herverdeling om ongelijkheid en klimaatproblemen aan te pakken. Ingrid Robeyns toont aan dat rijkdom voorbij een bepaald niveau schadelijk is en roept op tot een eerlijke en duurzame toekomst voor iedereen.
Dietrich Bonhoeffer analyseerde hoe domheid ontstaat in samenlevingen, versterkt door groepsdruk en macht. Hij benadrukte dat kritisch denken, verantwoordelijkheid nemen en onafhankelijk handelen essentieel zijn om manipulatie en destructieve trends te doorbreken, zelfs in moeilijke en gevaarlijke tijden.
Fascisme lijkt een afgesloten verleden, maar Robert O. Paxtons analyse toont hoe het opnieuw kan ontstaan. Hij beschrijft vijf fasen waarin angst, polarisatie en steun van elites fascistische bewegingen helpen groeien, culminerend in destructieve radicalisering en verval.
Isaiah Berlin’s ideeën over negatieve en positieve vrijheid, moreel pluralisme en politieke ideologieën leggen spanningen bloot tussen autonomie, verantwoordelijkheid en ongelijkheid. Zijn werk blijft actueel in discussies over kapitalisme, autoritarisme en sociale rechtvaardigheid in een wereld vol crises.
Menno ter Braak, een scherpzinnig criticus van conformiteit en massadenken, blijft verrassend relevant. Zijn pleidooi voor kritisch denken en authentieke onafhankelijkheid biedt inspiratie in een tijd waarin groepsdenken en oppervlakkigheid vaak de boventoon voeren.
Nancy Fraser breidt Karl Polanyi’s ideeën uit met een “drievoudige beweging” die marktuitbreiding, sociale bescherming en emancipatie omvat. Ze biedt een vernieuwend perspectief om kapitalistische crises te begrijpen en roept op tot inclusieve en duurzame hervormingen die solidariteit en vrijheid combineren.
Noam Chomsky waarschuwt voor de invloed van politieke en economische machtsstructuren op de klimaatcrisis. Hij benadrukt het belang van collectief bewustzijn, ethische verantwoordelijkheid en concrete actie om de planeet te beschermen en een duurzame toekomst voor de mensheid te waarborgen.
Karl Polanyi’s The Great Transformation analyseert hoe kapitalisme arbeid, grond en kapitaal reduceert tot fictieve waaren, met ontwrichtende gevolgen voor samenleving en natuur. Tegenbewegingen zoals milieuprotesten en sociale coöperaties bieden hoop op een rechtvaardigere economie en democratische controle.
Albina Fetahaj analyseert grenzen als machtsmechanismen die ongelijkheid versterken. Ze verbindt deze aan kapitalisme, kolonialisme en imperialisme en bekritiseert recente Europese grenscontroles als symptoombestrijding. Haar werk pleit voor radicale heroverweging en een inclusieve wereld zonder fysieke of politieke barrières.