Hoe Daria Kozyreva het geweten van Rusland werd – Opnieuw laat Rusland zien waar het werkelijk voor staat: een regime dat zo bang is voor vrije gedachten, dat zelfs een gedicht als bedreiging geldt. De 19-jarige Daria Kozyreva uit Sint-Petersburg werd veroordeeld tot twee jaar en acht maanden celstraf. Haar “misdaad”? Ze zou het Russische leger hebben ‘gediskrediteerd’ door deel te nemen aan anti-oorlogsprotesten, poëzie te schrijven, en in interviews openlijk haar afschuw over Poetins oorlog in Oekraïne te uiten.
Daria, ooit een geneeskundestudent, wordt nu behandeld als een staatsgevaarlijke dissident. Niet omdat ze geweld gebruikte, noch opriep tot haat — maar omdat ze woorden koos in plaats van wapens. Het vonnis omvat ook digitale censuur: online zal ze nauwlettend worden gevolgd, alsof het uitwissen van haar stem de staat veiliger maakt.
Woorden als Wapen tegen Oorlog
Wat deze zaak zo schrijnend maakt, is niet alleen de absurditeit van de aanklacht, maar vooral de angst die eruit spreekt. Een regime dat beweert onaantastbaar te zijn, maar siddert voor een tiener met een gedicht in haar hand, laat zien hoe rot het systeem werkelijk is.
Kennelijk raakten Daria’s woorden precies de juiste zenuw: ze herinnerden mensen eraan dat oorlog geen abstract patriottisch ideaal is, maar een rauwe, bloedige vernietiging van levens, dromen en waardigheid.
Die kracht zat niet alleen in haar poëzie. Al op 17-jarige leeftijd weigerde Daria zich te onderwerpen aan de opgelegde stilte. In december 2022 spoot ze anti-oorlogsleuzen op een openbaar monument — een daad van vreedzaam maar direct verzet tegen een regime dat elk spoortje dissidentie criminaliseert.
Niet veel later plaatste ze Oekraïense poëzie bij het standbeeld van Taras Shevchenko, een symbool van vrijheid en verzet. De regels uit het gedicht Mijn Testament klonken als een echo van de hoop op bevrijding:
“Begraaf mij, en sta dan op,
en breek uw zware ketenen,
en bewater met het bloed van de tirannen
de vrijheid die u hebt bevochten.”
De prijs van vrijheid, de kracht van verzet.
Met deze symbolische daden maakte ze haar solidariteit tastbaar, onbuigzaam en zichtbaar. Toen ze haar stem vervolgens ook via een interview met Radio Free Europe/Radio Liberty liet horen, volgde een nieuwe golf van repressie. Nieuwe aanklachten, strengere beperkingen. Elk woord van Daria was een weigering om te zwijgen binnen een systeem dat leeft van angst en onderdrukking. Die weigering kost haar nu haar vrijheid, maar versterkt haar morele kracht.
Geen Op Zichzelf Staand Geval
Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne doet het Kremlin er alles aan om iedere vorm van kritiek de kop in te drukken. Nieuwe wetten maken het zelfs strafbaar om het woord ‘oorlog’ te gebruiken. Vreedzame demonstranten worden behandeld als misdadigers. Journalisten, kunstenaars, studenten — iedereen die weigert te buigen — wordt bedreigd, opgesloten of gedwongen te vluchten.
De cijfers spreken boekdelen: meer dan 20.000 arrestaties vanwege anti-oorlogsstandpunten, ruim 9.000 zaken wegens vermeend ‘discrediteren van het leger’. Op dit moment zitten meer dan 1.500 mensen vast in Rusland om politieke redenen. Elk van hen een levend bewijs van een staat die geen afwijking tolereert.
Meer dan Binnenlands Nieuws
Daria’s veroordeling is geen louter Russisch verhaal. Het past in een bredere trend: autoritaire regimes, vaak hand in hand met kapitalistische belangen, smoren verzet met ijzeren vuist.
In Rusland betekent ‘het leger discrediteren’: de leugen ontmaskeren die oorlog als vaderlandsliefde verpakt. Poetin verdedigt niet het volk, maar de belangen van een elite die haar rijkdom bouwt op de ruggen van gewone mensen — Russen, Oekraïners en anderen.
Internationale Solidariteit
Daria’s strijd is ook de onze. Zij toont aan hoe krachtig vrije expressie is, en hoe noodzakelijk het is om die te beschermen. Haar straf is een aanval op iedereen die waarheid, rechtvaardigheid en menselijke waardigheid verdedigt.
Amnesty International Rusland veroordeelde het vonnis fel. Directeur Natalia Zviagina noemde het “een ijzingwekkende herinnering aan hoe ver de Russische autoriteiten gaan om vreedzaam verzet tegen hun oorlog in Oekraïne de mond te snoeren.”
Zviagina maakte duidelijk waarom Daria wordt gestraft:
“Omdat ze een klassiek Oekraïens gedicht citeerde. Omdat ze zich uitsprak tegen een onrechtvaardige oorlog. Omdat ze weigerde te zwijgen.”
Amnesty eist haar onmiddellijke, onvoorwaardelijke vrijlating, net als die van alle anderen die onder de repressieve ‘oorlogscensuurwetten’ vastzitten. Die eis moeten wij krachtig ondersteunen, overal waar rechtvaardigheid nog telt.
Wat Kunnen Wij Doen?
Ten eerste: maak haar verhaal zichtbaar. Deel haar naam, haar woorden. Laat het regime haar niet wissen uit ons collectieve geheugen. Blijf druk uitoefenen op overheden en internationale instanties: deze flagrante schendingen van mensenrechten mogen niet zonder gevolg blijven.
Toon solidariteit — niet met loze leuzen of symbolische gestes, maar met echte steun aan Russische en Oekraïense dissidenten, vluchtelingen en vredesactivisten. Hun strijd mag niet in stilte plaatsvinden.
En durf de spiegel op onszelf te richten: de Russische repressie is extreem, maar ook westerse samenlevingen zijn niet immuun voor censuur, belangenverstrengeling en onderdrukking van afwijkende stemmen.
Daria is pas 19. In plaats van te studeren en dromen na te jagen, zit ze nu vast — alsof een jong leven vol verbeelding tot zwijgen kan worden gebracht achter tralies. Haar gevangenschap is meer dan een persoonlijke tragedie: het is een aanklacht. Tegen de oorlog. Tegen het systeem dat liever straft dan luistert. Tegen samenlevingen die macht boven menselijkheid stellen.
Maar laten we dit vasthouden: ze kunnen Daria opsluiten, maar haar woorden blijven bewegen. Vrijer dan welk regime ooit kan vatten. In Rusland, in Oekraïne, en ver daarbuiten.
Solidariteit met Daria. Solidariteit met alle vrijheidsstrijders. Voor vrede — echte vrede, gebouwd op rechtvaardigheid, vrijheid en de moed om te weigeren te gehoorzamen aan onderdrukking.