Illustratie van een rij mannengezichten in een dramatische, historische stijl, met baarden en intense blikken, verlicht door een vurige gloed in het midden.

Middenklasse-Mythe in de Verenigde Staten na de Oorlog

Klassenperceptie in de Verenigde Staten is een complex en fascinerend fenomeen. Ondanks grote economische ongelijkheden identificeren veel Amerikanen zich steevast als behorend tot de middenklasse. Dit komt voort uit het diepgewortelde geloof in de “American Dream,” het idee dat iedereen, ongeacht achtergrond, door hard werken zijn of haar sociale en economische positie kan verbeteren. Dit ideaal heeft een sterke invloed op de manier waarop Amerikanen zichzelf en hun plaats in de samenleving zien, waardoor het denken in termen van collectieve klassen vaak naar de achtergrond verdwijnt.

Klassenperceptie na de Tweede Wereldoorlog

Onderzoek na de Tweede Wereldoorlog toont aan dat veel Amerikanen zichzelf als middenklasse beschouwen, zelfs als hun werkelijke economische situatie dat niet rechtvaardigt. De American Dream speelt een cruciale rol in dit fenomeen, waarbij het ideaal van sociale mobiliteit en individuele prestaties de perceptie van klassen vervaagt. De overtuiging dat persoonlijke vooruitgang binnen handbereik ligt, ondermijnt het klassebewustzijn, wat de VS uniek maakt in vergelijking met andere landen waar klassenbewustzijn sterker is ontwikkeld.

De American Dream: Drijfveer Achter Middenklasse-Identificatie

Een van de opvallendste kenmerken van klassenperceptie in de VS is dat Amerikanen zichzelf als middenklasse zien, ongeacht hun werkelijke economische positie. Het Fortune-onderzoek uit 1940 laat zien dat 79% van de Amerikanen zichzelf als middenklasse beschouwde, ondanks hun uiteenlopende inkomens en beroepen. Dit kan grotendeels worden toegeschreven aan de American Dream. Dit ideaal stelt dat succes voor iedereen bereikbaar is door hard werken, waardoor velen zich niet identificeren met de arbeidersklasse, ook al wijst hun economische situatie daar wel op.


Advertentie:


Het geloof in deze droom heeft diepe wortels in de Amerikaanse samenleving en is sterk verbonden met het ontbreken van een historisch rigide klassenstructuur, zoals in Europa. Alexis de Tocqueville merkte in zijn werk Democracy in America (1835-1840) al op dat Amerikanen sterk geloven in individuele vooruitgang en sociale mobiliteit, wat hen ervan weerhoudt om in termen van klassenconflict te denken, zoals in Europese samenlevingen gebruikelijk was. Dit is één van de redenen waarom klassebewustzijn in de Verenigde Staten zwakker ontwikkeld is.

Tocqueville en Sombart over de Amerikaanse Klassenstructuur

Werner Sombart, een Duitse socioloog, ging nog een stap verder in zijn werk Why Is There No Socialism in the United States? (1906). Hij betoogde dat het geloof in de American Dream een belangrijke reden is waarom socialistische bewegingen in de VS nooit de kracht hebben bereikt die ze in Europa hadden. De relatief hoge lonen en kansen op sociale mobiliteit maakten Amerikaanse arbeiders minder vatbaar voor socialistische ideeën. Sombart zag dit als een cruciale belemmering voor de ontwikkeling van klassebewustzijn, iets wat Tocqueville ook opmerkte, maar vanuit een ander perspectief. Beide denkers benadrukten dat het Amerikaanse geloof in persoonlijke verantwoordelijkheid de perceptie van klassen vervaagt en structurele ongelijkheden onzichtbaar maakt.

Verzwakt Klassebewustzijn in de Verenigde Staten

Het gevolg van dit sterke geloof in de American Dream is dat klassebewustzijn in de Verenigde Staten minder zichtbaar is dan in Europa. Amerikanen beschouwen zichzelf vaak als middenklasse, zelfs wanneer hun economische realiteit dat niet ondersteunt. Dit belemmert het ontstaan van een sterke klassenidentiteit, zoals die bijvoorbeeld in Engeland bestaat, waar een historisch gewortelde klassenstructuur nog steeds bepalend is voor hoe mensen zichzelf en anderen zien. In Engeland speelt de arbeidersklasse een centrale rol in de politieke en sociale strijd, ondersteund door vakbonden en socialistische bewegingen. In de VS is dit minder het geval, mede door het ontbreken van een diepgaand klassebewustzijn en de invloed van het kapitalistische systeem.

Het geloof in de American Dream zorgt ervoor dat Amerikanen zich vaak identificeren met het kapitalisme, wat het klassenbewustzijn verzwakt en de mogelijkheid tot collectief verzet tegen ongelijkheid ondermijnt.

Zoals Tocqueville opmerkte, identificeren Amerikaanse arbeiders zich vaak met het kapitalisme en zien ze zichzelf als potentiële middenklasse, wat klassenconflicten minder zichtbaar maakt. De relatieve welvaart in de VS heeft, zoals Sombart stelde, bijgedragen aan een acceptatie van het kapitalisme, terwijl het tegelijkertijd de ontwikkeling van socialistische bewegingen en vakbonden heeft ondermijnd.

Invloed van Beroep, Opleiding en Inkomen

Ondanks het gebrek aan klassebewustzijn onder Amerikanen, spelen objectieve factoren zoals beroep, opleiding en inkomen nog steeds een rol bij zelfidentificatie binnen de sociale klassen. Echter, zelfs wanneer deze factoren hen in de arbeidersklasse zouden plaatsen, identificeren veel Amerikanen zich liever met de middenklasse. Dit kan deels worden toegeschreven aan de negatieve connotaties van de term “lagere klasse.” Onderzoek van Centers (1949) toonde aan dat 51% van de respondenten zichzelf als “arbeidersklasse” zag, maar liever niet als “lagere klasse” geïdentificeerd wilde worden. Dit laat zien hoe diep geworteld het ideaal van de middenklasse is in de Amerikaanse psyche.

Kritiek op Onderzoeksmethoden en Interpretatie

Toch blijft er kritiek op de methodologieën die worden gebruikt in onderzoeken naar klassenbewustzijn. Gordon (1958) wees erop dat kwantitatieve enquêtes niet altijd in staat zijn om de complexiteit van klassenidentiteit en perceptie volledig te vatten. De voorkeur voor gesloten vragenlijsten met voorgecodeerde antwoorden stuurt respondenten in hun antwoorden, wat een beperkt beeld geeft van hoe mensen zichzelf werkelijk zien. Gross (1953) beargumenteerde dat open vragen of diepte-interviews meer ruimte bieden voor persoonlijke interpretaties van klassebewustzijn en meer inzicht geven in de nuances van sociale perceptie.

De complexiteit van klassenbewustzijn ontsnapt vaak aan gestandaardiseerde vragenlijsten. Alleen door ruimte te bieden voor persoonlijke interpretaties en diepte-interviews, kunnen de nuances van sociale perceptie echt worden blootgelegd.

Hoewel diepte-interviews waardevolle inzichten kunnen bieden, blijven ze tijdrovend en moeilijk toepasbaar op grote schaal. Een combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve methoden kan wellicht een vollediger beeld geven van de complexe sociale en economische percepties in de Verenigde Staten.

Het onderzoek naar klassenperceptie in de Verenigde Staten na de Tweede Wereldoorlog toont aan hoe sterk de American Dream verankerd is in de Amerikaanse cultuur. Ondanks economische ongelijkheden identificeren veel Amerikanen zichzelf als middenklasse, wat het klassebewustzijn verzwakt en de zichtbaarheid van klassenconflicten vermindert. De analyses van Tocqueville en Sombart helpen te begrijpen hoe de Amerikaanse samenleving zich onderscheidt van Europese samenlevingen, waarin klassenstrijd en socialistische bewegingen een veel prominentere rol spelen.

Om fundamentele sociale verandering te realiseren in de VS, moet het beperkte klassebewustzijn worden doorbroken. Zonder een hernieuwde focus op collectieve actie en een helderder begrip van sociale ongelijkheid blijven de structurele ongelijkheden in de VS verborgen achter de illusie van sociale mobiliteit.