Shell verdient miljoenen aan de Europese koolstofmarkt zonder zijn uitstoot te verminderen. Door emissierechten te verhandelen en grotendeels gratis te verkrijgen, ondermijnt het concern klimaatbeleid. Politieke actie is nodig om dit soort uitwassen van emissiehandel aan te pakken.
Bezuinigingen op internationale samenwerking maken Nederland kwetsbaarder. Handel, klimaat en veiligheid vereisen wereldwijde samenwerking. Het isolationistische beleid van minister Reinette Klever bedreigt banen, stabiliteit en invloed. Nederland kan zich geen eilandmentaliteit permitteren zonder economische en sociale gevolgen te ondervinden.
Terwijl de VS zich terugtrekt uit internationale samenwerking en ontwikkelingshulp, benut China de kans om zijn invloed te vergroten. Via diplomatie, infrastructuur en groene energie verstevigt Beijing zijn positie als wereldspeler, terwijl Washington terrein verliest en zichzelf economisch en geopolitiek buitenspel zet.
