Op maandag 9 november 2009 om 19.30 uur is de jaarlijkse herdenking van de Kristallnacht bij het Stadhuis in Amsterdam. Sinds 1992 organiseert de stichting Nederland Bekent Kleur deze herdenking in Amsterdam. Dit evenement sluit aan bij activiteiten elders in ons land en in 40 Europese landen. Sprekers tijdens de herdenking zijn Freek Ossel (wethouder Amsterdam), Awraham Soetendorp (rabbijn), Yassin el Forkani (jongeren-imam) en Eduard Nazarski (directeur Amnesty International Nederland). Centraal bij de herdenking staat de link tussen verleden en heden, met als belangrijke les om niet weg te kijken, maar stelling te nemen tegen iedere vorm van racisme en discriminatie.
De Kristallnacht en de bredere context
Op 9 november 1938 vond in nazi-Duitsland de Kristallnacht plaats, een georganiseerde aanval op de Joodse gemeenschap die door het nazi-regime werd aangestoken. Deze nacht markeerde een ernstige escalatie in de vervolging van Joden en was een directe reactie op de groeiende anti-Joodse wetgeving en propaganda van het regime. Tijdens de Kristallnacht werden synagogen in brand gestoken, winkels en bedrijven verwoest, scholen en begraafplaatsen beklad, en bijna honderd Joden vermoord. Nederland ving direct daarna duizenden Joodse vluchtelingen op in Westerbork, maar sloot al snel de grenzen voor Joden, communisten, deserteurs en anderen die vluchtten uit nazi-Duitsland. Dit beleid weerspiegelde een breder Europees patroon van terughoudendheid en xenofobie. In de jaren daarna zou blijken dat de Kristallnacht een opmaat was naar de algemene uitroeiing van minderheden. Miljoenen Joden en honderdduizenden homoseksuelen, Roma, gehandicapten en andere minderheden zouden het niet overleven. De Kristallnacht zette een verschrikkelijke trend in gang die leidde tot de systematische genocide tijdens de Holocaust.
Verbinding met het heden
De Kristallnacht herinnert ons niet alleen aan het verleden, maar onderstreept ook de noodzaak om waakzaam te blijven tegen hedendaags racisme en discriminatie. Vandaag de dag zien we vergelijkbare vormen van racisme en discriminatie, zoals anti-migranten sentimenten en de opkomst van extreem-rechts. Recentelijk hebben we gezien hoe racistische incidenten en haatzaaiende uitlatingen steeds vaker in het nieuws komen, wat ons herinnert aan de noodzaak van voortdurende waakzaamheid en actie. Het is cruciaal dat we niet alleen stilstaan bij deze historische gebeurtenissen, maar ook actief betrokken zijn bij het bestrijden van onrecht in onze eigen gemeenschappen. Bijvoorbeeld door actief deel te nemen aan antiracisme-initiatieven en bewustzijn te creëren over discriminatie.
Oproep tot solidariteit en actie
De herdenking van de Kristallnacht is niet alleen een moment van reflectie, maar ook een gelegenheid om onze solidariteit te tonen met degenen die vandaag de dag nog steeds met discriminatie en racisme worden geconfronteerd. Een manier om solidariteit te tonen is door betrokken te raken bij lokale antidiscriminatiegroepen en campagnes voor gelijkheid te steunen. Luister naar de ervaringen van mensen uit kwetsbare groepen om een dieper begrip te krijgen van de uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd. Door aanwezig te zijn bij deze herdenking en actief deel te nemen aan het debat over discriminatie, dragen we bij aan een cultuur van solidariteit en bewustzijn die essentieel is voor sociale verandering.
Het herdenken van de Kristallnacht biedt ons niet alleen een gelegenheid om de verschrikkingen van het verleden te gedenken, maar ook om ons in te zetten voor een rechtvaardigere en gelijkere toekomst. Laten we de lessen uit het verleden toepassen op de strijd tegen hedendaags onrecht en ons verenigen in de zoektocht naar een samenleving waarin iedereen in vrijheid en gelijkheid kan leven.