Op 19 april 1995 bombardeerde Timothy McVeigh het federale gebouw in Oklahoma City. 168 mensen kwamen om, honderden raakten gewond. De dader? Een racistische, extreemrechtse, anti-overheid terrorist.
Historicus Timothy Snyder – bekend van boeken als Over Tirannie – herinnert zich die dag goed. Hij reed toen met een verhuiswagen dwars door de VS. Terwijl hij nietsvermoedend door de regen ploeterde, veranderde Amerika voorgoed.
Nu, dertig jaar later, waarschuwt Snyder opnieuw. Niet uit nostalgie, maar uit diepe ongerustheid. Hij zegt: de kans op een nieuwe aanslag is groter dan ooit. En erger nog: de regering van Trump en Musk zou zo’n ramp gebruiken om Amerika nog verder richting dictatuur te duwen.
De Gevaarlijke Staat van de Veiligheid
Volgens Snyder is het hart van de Amerikaanse veiligheid compleet uitgehold. Instellingen als de CIA, FBI, Homeland Security en de NSA zijn leeggelopen of geradicaliseerd. De leiding is in handen gekomen van samenzweringstheoretici en extreemrechtse mediastemmen, terwijl ervaren onderzoekers die terrorisme moesten bestrijden, zijn weggestuurd of nu ingezet worden tegen migranten. De prioriteiten zijn verschoven: niet langer wordt echte dreiging aangepakt, maar wordt er jacht gemaakt op kwetsbare groepen om politieke spektakels te creëren. Migranten worden opgepakt om stoere filmpjes te maken, terwijl echte terroristen vrij spel hebben. Snyder noemt het een “perfecte storm” van incompetentie, ideologie en chaos, die Amerika niet alleen van binnenuit verzwakt, maar ook naar de buitenwereld toe een beeld van totale kwetsbaarheid uitstraalt.
Wie Zijn de Mogelijke Daders?
Snyder wijst op drie groepen die een nieuwe aanslag zouden kunnen plegen. Binnenlandse extreemrechtse terroristen vormen al jaren de grootste dreiging binnen de Verenigde Staten, maar worden inmiddels volledig genegeerd door de overheid. Ook islamistische groepen vormen een gevaar, een risico dat alleen maar is toegenomen door Amerikaanse bombardementen op Gaza en Jemen, uitgevoerd zonder oog voor de onvermijdelijke gevolgen. Ten slotte ziet Snyder een serieuze dreiging vanuit Rusland: in de chaos die Musk en Trump hebben veroorzaakt, ruikt Poetin zijn kans. De bescherming tegen Russische sabotage is grotendeels ontmanteld. Of de volgende aanslag nu uit eigen land komt of uit het buitenland, Snyder waarschuwt dat deze regering niet zal handelen in het belang van de bevolking. Integendeel: ze zal de ramp gebruiken om haar macht verder te vergroten.
Wat Gebeurt er Na de Aanslag?
In zijn boek Over Tirannie legt Snyder uit dat tirannie floreert op terreurmanagement. Wanneer de ondenkbare ramp plaatsvindt, zullen Musk, Trump en hun volgelingen de schuld in de schoenen schuiven van hun politieke tegenstanders, de resterende vrijheden zoals persvrijheid en rechtspraak verder ondermijnen, en zichzelf presenteren als de enige redders van het land. Het patroon is oud en doorzichtig: precies zo gebruikte Hitler de Rijksdagbrand in 1933 en Stalin de moord op Kirov in 1934 om hun macht te consolideren. Volgens Snyder is niet de aanslag zelf het grootste gevaar, maar de manier waarop mensen — uit angst of ontreddering — hun vrijheid opgeven.
Wat Moeten We Doen?
Snyder is helder: blijf kalm. Geef de regering niet het voordeel van de twijfel. Stel vragen. Houd vast aan feiten. Eis dat de echte daders worden opgespoord, en dat vrijheid wordt beschermd.
Laat geen angst regeren. Wees klaar om te vechten voor de democratie, precies op het moment dat het moeilijk voelt.
Zoals Snyder het verwoordt: “Na de vloed blijven wij.” De ramp die de machtigen veroorzaken, is niet het einde. Wij bepalen wat erna komt.
Wie is Timothy Snyder?
Timothy Snyder is een vooraanstaand Amerikaanse historicus, gespecialiseerd in moderne Europese geschiedenis en politieke theorie. Hij schreef onder meer Bloodlands en On Tyranny en is bekend om zijn strijd tegen autoritarisme en zijn heldere waarschuwingen voor democratische afbraak.
Wil je meer van hem lezen?
Ga dan naar zijn nieuwsbrief: snyder.substack.com