Meer dan tien jaar lang bepaalde de VVD grotendeels de richting van ons land. Wat leverde dat op? Stilstand waar juist verandering nodig was. De woningmarkt zit muurvast, de natuur verloedert en boeren weten niet waar ze aan toe zijn. De klimaatdoelen worden keer op keer gemist, terwijl de ongelijkheid groeit. Hoog tijd dus voor een koerswijziging. Niet nog meer dralen en doormodderen, maar een progressief beleid dat lucht en ruimte schept – letterlijk én figuurlijk.
We belichten hier de knelpunten van vandaag – de wooncrisis, stikstof, klimaat en ongelijkheid – en laten we zien waarom een progressief-linkse aanpak de enige uitweg biedt om het land weer vooruit te krijgen.
Wonen: uit de greep van de wooncrisis
De cijfers spreken boekdelen: het woningtekort blijft steken rond de 400.000 huizen. Voor starters en huurders voelt dat dagelijks: jarenlange wachtlijsten, absurde huurprijzen en koopwoningen die onbereikbaar zijn voor een modaal inkomen.
Dat tekort is niet vanzelf ontstaan. Jarenlang leunde de overheid op de markt, terwijl juist regie nodig was. Voeg daar de stikstofimpasse aan toe – waardoor bouwprojecten stilvielen – en de crisis was compleet.
Een progressieve koers zou hier wél een doorbraak forceren. Met een publiek bouwfonds, strakke regie en focus op betaalbare woningen kan de overheid zorgen dat er weer gebouwd wordt voor behoefte in plaats van winst. Huisjesmelkers en speculanten moeten worden beteugeld, zodat wonen weer een recht wordt in plaats van een gokspel.
Stikstof en natuur: van achteruitgang naar herstel
Nederland staat onderaan in Europa als het gaat om natuurkwaliteit. Heide droogt uit, vogels verdwijnen, insecten sterven massaal. De stikstofuitstoot – uit landbouw, verkeer en industrie – drukt ecosystemen al decennia plat.
Regeringen aarzelden, probeerden halfslachtige compromissen en schoven moeilijke keuzes vooruit. Het resultaat: boeren in onzekerheid, vergunningen op slot en natuur die steeds verder achteruitgaat.
Een eerlijk alternatief betekent keuzes maken. Ja, de veestapel zal deels moeten krimpen. Maar boeren die willen stoppen of omschakelen krijgen zekerheid, goede compensatie en begeleiding naar een toekomstbestendig bedrijf. Daarbij geldt: niet alleen de boer draagt de last, ook industrie en verkeer moeten hun aandeel leveren. Zo ontstaat een gezamenlijke inspanning die zowel de natuur herstelt als perspectief geeft voor jonge boeren.
Klimaat: ambitie in plaats van uitstel
De wetenschap waarschuwt al jaren en toch haalt Nederland zijn eigen klimaatdoelen waarschijnlijk niet. Zelfs het Planbureau voor de Leefomgeving verwacht slechts 44–52% CO₂-reductie in 2030, terwijl 55% de wettelijke norm is.
Ondertussen draait het gevallen kabinet het weinige dat werkte terug: geen kilometerheffing, minder steun voor zonnepanelen, vertraging in windenergieprojecten. Alsof we tijd te verliezen hebben, terwijl Nederland kwetsbaar is voor hitte, droogte en stijgende zeespiegel.
Links ziet hierin geen last, maar juist een kans. Investeringen in wind en zon, woningisolatie, warmtepompen en beter openbaar vervoer leveren niet alleen minder uitstoot op, maar ook banen, lagere energielasten en schonere lucht. Daarbij hoort rechtvaardigheid: grote vervuilers betalen meer, huishoudens juist minder. Zo wordt klimaatbeleid niet een splijtzwam, maar een bron van solidariteit.
Ongelijkheid: eerlijk delen van welvaart
Terwijl de top 10% van de Nederlanders 61% van al het vermogen bezit, moet een kwart van de huishoudens rondkomen zonder spaargeld of zelfs met schulden. Dat contrast werd de laatste jaren alleen maar groter, mede door belastingvoordelen voor de rijksten en loonmatiging voor de rest.
Een progressieve koers kiest voor het omgekeerde. Vermogens en winsten dragen eerlijker bij, zodat de lasten op arbeid omlaag kunnen. Publieke voorzieningen als onderwijs, zorg en volkshuisvesting krijgen een impuls, en jongeren krijgen opnieuw kansen met een basisbeurs en steun bij studieschulden.
Daarnaast moet werk weer zekerheid bieden: een hoger minimumloon, minder flex en meer vaste contracten. En armoedebestrijding wordt niet overgelaten aan voedselbanken, maar structureel aangepakt met inkomensbeleid en prijsplafonds waar nodig.
Vooruit met lef
Jaren van stilstand hebben Nederland op slot gezet: een woningmarkt die kraakt, een natuur die afbrokkelt, klimaatdoelen die uit zicht raken en een samenleving die scheefgroeit. Maar het hoeft niet zo te blijven.
Met een progressief-linkse koers kan het land vooruit. Door te investeren in woningen en klimaat, boeren perspectief te bieden, natuur te herstellen en welvaart eerlijker te delen. Niet langer dralen, maar durven kiezen voor de toekomst.
Nederland verdient een eerlijke, groene en sociale koers – een koers die vooruitgang brengt, niet voor enkelen maar voor iedereen.