Nederland kampt met een ernstig racismeprobleem dat niet langer genegeerd kan worden. Het is tijd om de strijd tegen racisme met volle kracht te hervatten. Hier zijn drie redenen waarom je betrokken moet zijn bij de strijd tegen racisme en hoe je kunt bijdragen aan verandering.
Hoewel sommige statistieken suggereren dat de publieke acceptatie van diversiteit toeneemt, blijft racisme een hardnekkig probleem. Onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) laat zien dat, hoewel de acceptatie van verschillende nationaliteiten is gestegen, de realiteit vaak anders is. Racistische incidenten blijven toenemen, zoals blijkt uit gegevens van het Verwey-Jonker Instituut, die een stijging van 25% in racistische incidenten tonen in recente jaren.
Racisme blijft een alledaags probleem
Een voorbeeld van hoe racisme nog steeds alledaags is, is het incident met de 17-jarige Yosra. Yosra, die diabetes heeft en insuline gebruikt, werd in een Hema-winkel in Nederland onterecht behandeld. Toen zij in een pashokje insuline spoot, werd ze door winkelpersoneel en beveiligers onterecht als drugsmisbruiker beschouwd. Ondanks haar uitleg over haar medische situatie, werd ze door de beveiliging in de winkel aangehouden en de politie ingeschakeld. De politieagenten die haar aanhielden uitten bovendien racistische opmerkingen, waarbij ze suggereerden dat Yosra’s uitleg een “truc” was die vaak door mensen met een migratieachtergrond werd gebruikt om eerder vrijgelaten te worden. Dit incident illustreert niet alleen vooroordelen op individueel niveau, maar ook de bredere institutionele racistische attitudes, vooral binnen de politie.
De gevestigde politiek speelt een rol in het legitimeren en versterken van racistische opvattingen
De manier waarop de gevestigde politiek omgaat met racisme speelt een belangrijke rol in het normaliseren en versterken van racistische opvattingen. Dit gebeurt op verschillende manieren:
Politieke retoriek en beleid
Politieke partijen gebruiken soms racistische of xenofobische retoriek om stemmen te winnen. Bijvoorbeeld, de retoriek van partijen zoals de PVV onder leiding van Geert Wilders, die vaak migranten en vluchtelingen als een bedreiging voor de Nederlandse cultuur en veiligheid neerzetten, draagt bij aan een klimaat waarin racisme wordt genormaliseerd. Ook andere partijen hebben soms dergelijke taal overgenomen of niet actief tegengestemd, wat de acceptatie van racisme bevordert.
Beleidsvoorstellen die racisme versterken
Beleidsvoorstellen zoals het invoeren van strengere immigratiecontroles of het targeten van specifieke wijken voor extra politiecontrole kunnen raciale stereotypen bevestigen en ongelijkheden versterken. Bijvoorbeeld, het voorstel van de gemeente Amsterdam om ‘hotspots’ te creëren voor strengere controles op migranten en hun activiteiten kan leiden tot extra stigmatisering en ongelijke behandeling van mensen op basis van hun afkomst.
Onvoldoende aandacht voor raciale ongelijkheden
Sommige politici negeren systematische raciale ongelijkheden of bagatelliseren deze. In plaats van beleidsmaatregelen te nemen die gericht zijn op het verminderen van raciale ongelijkheden, worden vaak oppervlakkige oplossingen gepresenteerd. Een voorbeeld hiervan is het beleid van sommige gemeenten die weliswaar diversiteitsprogramma’s implementeren, maar zonder de benodigde middelen of betrokkenheid om significante veranderingen te realiseren. Dit leidt tot een schijnoplossing die de onderliggende problemen niet aanpakt.
Het versterken van racistische discours door politieke partijen
Wanneer mainstream partijen racistische standpunten niet actief veroordelen, kunnen deze standpunten worden genormaliseerd. Bijvoorbeeld, het stilzwijgen van politieke leiders over de toenemende racistische aanvallen en het negeren van verzoeken om verantwoording kan racisme versterken. De weigering van sommige politici om bijvoorbeeld de problematiek rondom Zwarte Piet grondig te adresseren, kan leiden tot een verdere verspreiding van racistische beelden en ideologieën.
Verkiezingsstrategieën en populistische retoriek
Populistische verkiezingsstrategieën die gebruikmaken van raciale angsten dragen bij aan een verharding van het raciale discours. Politici die bijvoorbeeld de vrees voor ‘asielzoekers’ of ‘buitenlanders’ uitbuiten om electoraal gewin te behalen, creëren een sfeer van angst en vijandigheid. Dit verergert de sociale spanningen en versterkt racistische overtuigingen.
Actie is nodig om momentum te benutten
De recente focus op racisme, dankzij de inzet van activisten, biedt een kans om verandering te bewerkstelligen. Maar om echte vooruitgang te boeken, moeten we samen actie ondernemen en druk uitoefenen op beleidsmakers. De jaarlijkse Internationale Dag tegen Racisme, op 21 maart, is een belangrijke gelegenheid om samen te komen en ons verzet tegen racisme te tonen. Deze dag werd ingesteld door de Verenigde Naties ter herdenking van de Sharpeville-massamoord in Zuid-Afrika in 1960, waarbij 69 mensen werden gedood door politiekogels tijdens protesten tegen de pasjeswetten.
Door deel te nemen aan demonstraties en campagnes rond deze dag, kunnen we een krachtig signaal afgeven dat racisme niet getolereerd wordt en dat er concrete stappen nodig zijn om verandering te realiseren. Collectieve actie speelt een cruciale rol in het aanspreken van politieke leiders en het mobiliseren van de samenleving tegen racisme. Door samen te komen, kunnen we niet alleen de aandacht vestigen op de noodzaak van verandering, maar ook concrete eisen stellen voor een rechtvaardiger en inclusiever Nederland.
Doe mee en laat je stem horen op de Internationale Dag tegen Racisme. Samen kunnen we de politiek verantwoordelijk houden en een verschil maken in de strijd tegen racisme.