Trump-supporters dragen oorverbanden uit solidariteit tijdens een bijeenkomst.
Trump-aanhangers dragen oorverbanden om hun steun te tonen tijdens een bijeenkomst, een symbolisch gebaar naar aanleiding van een vermeend schietincident met Donald Trump.

Waarom Geloven Trumps Aanhangers Zijn Retoriek?

4 minutes, 50 seconds Read

Donald Trump weet sinds zijn opkomst in de politiek een trouwe schare aanhangers aan zich te binden, ondanks talrijke leugens, schandalen en juridische problemen. Maar wat drijft mensen ertoe om deze man, die herhaaldelijk feitelijke onwaarheden verspreidt, toch te blijven steunen? Wat is de psychologische en sociale dynamiek achter deze loyaliteit?

De Macht van Eenvoudige Taal en Charisma

Een van de redenen waarom Trump zo’n sterke band heeft met zijn achterban, is zijn eenvoudige en directe manier van spreken. Hij gebruikt geen complexe zinnen, maar spreekt in duidelijke, korte statements. Dit maakt zijn boodschap makkelijk te begrijpen en toegankelijk, zelfs voor mensen die normaal gesproken niet politiek betrokken zijn. De cognitieve wetenschapper George Lakoff legt uit dat het herhalen van eenvoudige ideeën zorgt voor neurologische verbindingen die de boodschap versterken. Trump’s veelvuldig herhalen van termen als “nepnieuws” en “gestolen verkiezingen” helpt om die ideeën te verankeren in de geest van zijn volgers.


Advertentie:


Een interview met een aanhanger in 2023 illustreert dit effect: “Hij zegt waar het op staat, dat doen anderen niet,” stelde een man bij een rally in Florida. Deze eenvoudige retoriek, gecombineerd met Trump’s zelfverzekerde toon, zorgt ervoor dat hij als authentiek overkomt, ondanks de talrijke feitenchecks die zijn beweringen weerleggen.

De Rol van Sociale Media en Truth Social

De opkomst van platforms zoals Truth Social heeft Trump de mogelijkheid gegeven om zijn aanhangers direct te bereiken, zonder tussenkomst van traditionele media. Via dit medium verspreidde hij hardnekkig de claim dat de verkiezingen van 2020 ‘gestolen’ waren. Ondanks het feit dat meer dan 60 rechtszaken tegen verkiezingsfraude verworpen werden, bleven deze berichten onverminderd circuleren op zijn platform.

Een concreet voorbeeld van deze invloed was het verhaal rond de stemmachines van Dominion Voting Systems. Trump beweerde zonder bewijs dat deze stemmen van hem naar Biden hadden overgezet, een claim die vervolgens breed werd gedeeld en geloofd binnen zijn gemeenschap op Truth Social. Dominion spande een smaadzaak aan, maar het gerucht bleef circuleren, versterkt door Trump’s voortdurende herhaling.

Emotionele Binding en Parasociale Relaties

Trump’s status als een televisiepersoonlijkheid speelt een belangrijke rol in de band met zijn volgers. Hij bouwde een publiek op via 14 seizoenen van The Apprentice, en ontwikkelde daarmee een parasociale relatie met zijn kijkers. Dit zijn eenzijdige banden waarbij het publiek een sterke emotionele connectie voelt, ondanks dat deze niet wederkerig is. Deze emotionele connectie maakt dat zijn volgers Trump vertrouwen en verdedigen, alsof hij een vriend of mentor is.

Dit verklaart waarom zijn aanhangers niet afgeschrikt worden door beschuldigingen van autoritair gedrag of andere controverses. Ze zien in Trump niet alleen een politicus, maar een superheldachtige figuur, iemand die bereid is om “het systeem op te schudden” en te vechten voor hun belangen. Zoals een vrouw in haar vijftiger jaren zei tijdens een rally: “Ik hou ervan dat hij zegt wat hij denkt, ook al wordt hij erom aangevallen.”

Ironie en Verzet tegen Kritisch Denken

Het is ironisch dat dezelfde Republikeinse beweging die ooit pleitte voor persoonlijk verantwoordingsgevoel en kritisch denken, nu termen als ‘woke’ gebruikt om elke vorm van kritisch denken of onafhankelijk onderzoek af te doen. Dit ondermijnt juist de capaciteit van burgers om de informatie die ze ontvangen te beoordelen, waardoor ze vatbaarder worden voor misleiding en propaganda. Het idee dat het leren om kritisch te denken “te politiek correct” is, werkt in het voordeel van populisten die gedijen op emotionele en ongecontroleerde reacties.

De Sensatie van Het Samen Tegen ‘De Vijand’

Naast het gevoel van verbondenheid is er ook een plezierige spanning aanwezig tijdens Trump-rallies. Zoals de journalist David French opmerkt, voelen mensen zich op rallies niet alleen boos en teleurgesteld, maar ook uitgelaten en euforisch. De gezangen van “Let’s Go Brandon” worden gebracht met een speelse energie, bijna als een schoollied tijdens een sportwedstrijd. Dit soort momenten versterken het groepsgevoel en de overtuiging dat zij strijden tegen een ‘corrupte elite’. Het besef dat hun leus als schandalig of ongepast kan worden gezien, draagt bij aan de sensatie van verzet, alsof ze zich verzetten tegen maatschappelijke normen.

Gevaar Voor Democratische Waarden

Deze diepe emotionele band en Trump’s retoriek vormen een bedreiging voor het democratische proces. Door voortdurend te verkondigen dat hij de enige is die de waarheid spreekt, ondermijnt Trump het vertrouwen in onafhankelijke instituten en de pers. Dit leidt tot een situatie waarin feiten irrelevant worden voor een grote groep kiezers. Zoals psycholoog Dan P. McAdams schreef: “Trump leeft niet in dezelfde realiteit als de rest van ons, en hij heeft zijn aanhangers in die alternatieve wereld meegenomen.”

Lessen voor de Toekomst

Met de verkiezingen van 2024 in aantocht blijft de vraag: hoe kan een democratie zich wapenen tegen de strategieën van charismatische leiders die inspelen op emoties en wantrouwen? Wat zegt dit over onze samenleving en de manier waarop we omgaan met informatie? Als we willen dat democratische waarden overleven, moeten we kritisch blijven nadenken over de rol van sociale media, het belang van onderwijs in mediageletterdheid, en de noodzaak van onafhankelijke feitencontrole.

“Collective fear stimulates herd instinct, and tends to produce ferocity toward those who are not regarded as members of the herd.”

– Bertrand Russell

Deze quote van Bertrand Russell legt perfect uit hoe angst binnen een samenleving kan leiden tot vijandigheid en uitsluiting van degenen die als ‘anders’ worden gezien. Dit mechanisme is essentieel in de opkomst van fascistische bewegingen, waarbij collectieve angsten worden uitgebuit om een vijandbeeld te creëren. Het ‘wij versus zij’-denken is een typisch kenmerk van fascistische ideologieën, die gebruik maken van deze groepsdynamiek om verdeeldheid te zaaien en macht te consolideren.

Russell waarschuwt hier voor de gevaren van het groepsdenken en benadrukt het belang van kritisch, onafhankelijk denken om deze dynamieken te doorbreken. Angst mag nooit de drijfveer zijn voor sociaal en politiek handelen, omdat het de deur opent naar autoritaire en fascistische tendensen.

Aanbevolen voor jou