Wie spreekt over “vrede”, “stabiliteit” of “lokale samenwerking” in de context van Israëlisch-Palestijns beleid, bedekt de werkelijkheid met taal die bedoeld is om te verdoven. Wat we zien, is geen conflict tussen gelijken, geen mislukte onderhandelingen of culturele misverstanden—het is een structureel systeem van overheersing dat zich met chirurgische precisie aanpast om te blijven voortbestaan. De nieuwste gedaante? De gesegmenteerde pseudo-staten, verpakt als autonomie, maar in werkelijkheid ontworpen om politieke solidariteit te breken voordat die kan wortelen. En het meest verraderlijke is: het werkt niet via tanks alleen, maar via deals, werkvergunningen, wapens in de verkeerde handen, en het uitventen van legitimiteit aan de hoogst biedende.
“Verdeel en heers” is geen verouderde wijsheid uit stoffige handboeken; het is een levendige praktijk. In bezette gebieden komt deze strategie niet in de vorm van theorie, maar als dagelijkse realiteit. Kijk naar Palestina—en recentelijk naar pogingen om zogenoemde “emiraten” op te richten in steden als Hebron—en je ziet een handboek in actie. Niet van staatsopbouw, maar van gecontroleerde desintegratie.
Op het eerste gezicht lijkt het pragmatisch: lokale clanleiders die zeggen de gemeenschap te vertegenwoordigen, zoeken de samenwerking met de bezettende macht. Werkvergunningen, economische privileges, een beetje autonomie misschien. Maar achter deze façade schuilt iets fundamentelers: het in stukken knippen van een bevolking, en het uitbesteden van controle aan wie bereid is zich te voegen.
Noem het geen zelfbestuur. Noem het wat het is: een verzegeld werkreservaat, gewapend door de bezetter, zonder stem, zonder rechten. Geen diplomatie dus, maar een outsourcing van onderdrukking.
De wrangste ironie? Terwijl Gaza onder vuur ligt en mensen sterven van honger, worden elders clans omgekocht met tijdelijke voordelen—verpakt als “stabiliteit”. Maar wat werkelijk gebouwd wordt, zijn schijnregeringen: leiders zonder mandaat, gewapend en slechts overeind gehouden door de wankele loyaliteit van economische overleving.
De anatomie van collaboratie
Samenwerking met een bezettende macht is zelden spontaan. In Hebron en Gaza zien we geen organische opstanden, maar constructies. Machtige structuren creëren deze loyalisten niet ondanks hun criminele achtergronden, maar juist dáárom. Want wie chantabel is, is controleerbaar.
De opkomst van groepen als de “Popular Forces” is geen toeval, en ook geen teken van volkswil. Het is het resultaat van een systeem dat geen belang hecht aan rechtvaardigheid of representatie. Wat telt is gehoorzaamheid. En dat maakt collaboratie geen fout van individuen, maar een ingebouwde functie van onderdrukking.
De fictie van representatie
De bewering dat deze leiders “het volk” vertegenwoordigen is niet alleen onjuist, maar vormt een directe bedreiging voor het idee van politieke gemeenschap. Het suggereert dat legitimiteit voortkomt uit afkomst in plaats van uit collectieve ervaring, solidariteit of strijd. In plaats van ruimte te maken voor representatie gebaseerd op gedeelde belangen, waarden of emancipatorische doelen, wordt identiteit teruggebracht tot bloedbanden en clanstructuren. Dat is niet slechts een simplificatie—het is een strategie die gemeenschappen atomiseert, onderlinge samenwerking ondermijnt en elke vorm van democratische inspraak vervangt door loyale hiërarchie.
Wat dit oplevert is geen stabiliteit, maar georganiseerde chaos. Door de structuren van inspraak uit te hollen, worden mensen in kampen verdeeld. Solidariteit wordt verdacht gemaakt, collectieve actie ondermijnd. Het resultaat? Een landschap waar politieke betrokkenheid wordt vervangen door wantrouwen en stilzwijgende overgave.
De terugkerende vergissing
Israël heeft deze aanpak eerder geprobeerd—en ze is telkens mislukt. Onder het Britse mandaat, in de jaren ‘70 met de Dorpsraden, telkens opnieuw met dezelfde tactiek: lokale elites bewapenen, nationale bewegingen breken. En telkens was het resultaat verzet, isolement en uiteindelijk instorting van die kunstmatige structuren.
Zelfs Hamas kwam voort uit dit soort politieke engineering—destijds gedacht als tegenwicht voor de PLO. Wat begon als een instrument, werd een oncontroleerbare kracht. En nu? We zien dezelfde gok, maar met minder nuance en meer geweld.
Wat écht gevreesd wordt
De grootste bedreiging voor bezetting is geen emir of clanleider. Het is een bevolking die weigert verdeeld te worden. Die zich niet laat representeren door corrupte stemmen, en die zich buiten de staat om organiseert—in solidariteitsnetwerken, in gedeelde zorg, in onderwijs en ondergronds verzet.
Deze kracht leeft. In kampkeukens, in geheime lessen, in straten waar leuzen worden geschreeuwd ondanks de dreiging van geweld. En ze groeit, juist omdat ze weigert toe te geven aan het idee dat leiderschap iets is wat je kunt opleggen.
Geen alternatief van bovenaf, please
Wat vandaag “emiraten” heet, is niet de toekomst. Het is het stuiptrekken van een systeem dat geen legitimiteit meer heeft. De echte alternatieven zijn al in beweging—in coöperaties, gemeenschappen, netwerken van zorg en verzet. Ze groeien niet uit wapendeals, maar uit het besef dat vrijheid pas echt bestaat als ze geen toestemming nodig heeft.
Zolang mensen weigeren te buigen—of de macht nu komt van buiten of binnen—blijft hoop mogelijk. Niet in paleizen, maar in de simpele overtuiging dat niemand recht heeft om namens jou te spreken zonder jouw toestemming.
