Sommige schandalen zijn zo grotesk dat je denkt: dit kan toch niemand serieus nemen? Maar jawel. Donald Trump verklaarde onlangs dat zwangere vrouwen geen paracetamol (Tylenol in de VS) mogen slikken, omdat het autisme zou veroorzaken. Een uitspraak die in elke krant dagenlang op de voorpagina zou moeten staan. Toch gleed het alweer weg uit de nieuwscyclus. En misschien is dát wel het meest verontrustende: niet wat hij zei, maar hoe snel we het normaliseren.
Hoe dit begon
Trump flirt al jaren met complottheorieën rond autisme. Eerst wees hij naar vaccins, nu naar paracetamol. Dit keer gebeurde het niet in een losse tweet of een terloopse opmerking, maar tijdens een officiële persconferentie, samen met zijn FDA-commissaris. Het klonk als beleidstaal, niet als een losse uitglijder. Dat maakt het gevaarlijker: het wordt verpakt als gezaghebbend advies.
Betaalde “wetenschap”
De claim kwam zogenaamd uit de academische wereld. Een Harvard-onderzoeker, Andrea Baccarelli, had er zijn naam onder gezet. Klinkt indrukwekkend, totdat je ontdekt dat hij 150.000 dollar kreeg om in een rechtszaak tegen de Tylenol-fabrikant te getuigen. De rechter noemde zijn verklaring ronduit waardeloos: misleidend, onbetrouwbaar, meer theater dan wetenschap.
Maar diezelfde afgewezen redeneringen doken later op in een wetenschappelijk artikel – netjes verpakt, met voetnoten en al. En precies dát stuk werd vervolgens gebruikt als fundament voor nationaal gezondheidsbeleid. Betaalde pseudowetenschap, gerecycled tot officiële waarheid.
Wat de echte wetenschap zegt
Het grootste onderzoek tot nu toe, met gegevens van 2,5 miljoen Zweedse kinderen, toont aan: er is geen enkel oorzakelijk verband tussen paracetamol en autisme. Zelfs in gezinnen met meerdere kinderen – de een wel blootgesteld, de ander niet – verdween elk spoor van verband. Dat is de gouden standaard van onderzoek: overtuigend bewijs dat het middel zelf niet verantwoordelijk is.
Meer dan 250 autisme-experts hebben inmiddels een gezamenlijke verklaring ondertekend. Hun boodschap is helder: Trump’s uitspraken zijn schadelijk, verspreiden angst en voegen stigma toe en helpen geen enkel gezin.
Het toneelstuk in het Witte Huis
Tijdens de persconferentie ging Trump nóg verder. Hij beweerde dat er in Cuba en onder de Amish geen autisme voorkomt. Beide beweringen zijn aantoonbaar onjuist – en bovendien stigmatiserend. Maar hij zei het wel, vanaf het machtigste podium ter wereld.
Achter hem stond Dr. Mehmet Oz, tegenwoordig verantwoordelijk voor Medicare en Medicaid. Oz staat bekend als tv-dokter, zonder een trackrecord als medisch onderzoeker. Hij knikte instemmend, maar haastte zich een dag later naar de media om het recht te zetten: zwangere vrouwen mogen paracetamol gewoon gebruiken, zolang ze dat verstandig doen. Precies het advies dat artsen al decennia geven. Naast hem stond Robert F. Kennedy Jr., die evenmin een medische achtergrond heeft, maar toch met grote stelligheid medische claims verspreidt.
Zelfs Republikeinse senatoren en artsen nemen inmiddels publiekelijk afstand. Senator Mitt Romney noemde het bijvoorbeeld “volledig onverantwoordelijk”, terwijl senator Lisa Murkowski benadrukte dat het Witte Huis geen medisch advies mag baseren op afgewezen studies. Ook de American Medical Association liet weten dat de uitspraken niet stroken met de medische consensus.
Het grotere patroon
Dit is geen eenmalig incident. Het past in een bredere traditie: Trump gebruikt autisme steeds opnieuw als politiek wapen. Niet om gezinnen te steunen, maar om wantrouwen tegen wetenschap en gezondheidszorg te voeden.
Het resultaat? Betaalde misleiding wordt beleid, zwangere vrouwen krijgen verwarrende en gevaarlijke adviezen, en de medische gemeenschap mag achteraf de brokstukken opruimen.
De kern
De feiten zijn onveranderd:
- Vaccins veroorzaken geen autisme.
- Paracetamol veroorzaakt geen autisme.
- Hoge koorts tijdens een zwangerschap ís gevaarlijk, en juist daarvoor blijft paracetamol het aanbevolen middel.
Wat wél nieuw is, is de schaal van de roekeloosheid. Een president die nepwetenschap uit de rechtszaal naar het Witte Huis sleept en presenteert alsof het waarheid is.
Dat dit anno 2025 nog benadrukt moet worden, ís het echte schandaal.
