De conservatieve Zwitserse Volkspartij (SVP) initieerde een referendum uit bezorgdheid over ‘massa-immigratie’ uit de Europese Unie. De vraag was of er een jaarlijks maximum moest worden gesteld aan immigranten. De Zwitserse vertegenwoordiging bij de EU bevestigde dat 50,3 procent van de kiezers vóór immigratiebeperkingen stemde.
Deze beperkingen botsen met het vrij verkeer van personen, een afspraak die Zwitserland twaalf jaar geleden met de EU sloot. Er dreigt nu een conflict; jaarlijks verhuizen zo’n tachtigduizend mensen naar Zwitserland, waarvan driekwart uit de EU komt.
Tegenstanders waarschuwden dat een ‘ja’ de afspraken met de EU zou ondermijnen, wat voor Zwitserland, dat sterk afhankelijk is van de EU als handelspartner, een economische klap zou betekenen.
Nederland, dat vooral elektronica en chemische producten naar Zwitserland exporteert, is na de buurlanden en de VS de vijfde import- en tiende exportpartner van Zwitserland.
De Zwitserse president Didier Burkhalter liet weten dat de immigratiewetgeving niet direct zal veranderen. Afspraken met de EU over het vrij verkeer blijven gelden totdat een nieuwe legale status is vastgesteld. De regering en het parlement hebben drie jaar om te beslissen over de hoogte van de immigratielimieten en de daarbij behorende criteria.
Volgens Hannes Swoboda, een Oostenrijks Europarlementariër, staat de relatie tussen de EU en Zwitserland op het spel: ‘Als Zwitserland immigratie wil beperken, kan het niet langer rekenen op de economische voordelen van de EU. We zullen niet toestaan dat ze alleen de krenten uit de pap halen.’
“Wat de Zwitsers kunnen, kunnen wij ook: immigratie beperken en uit de EU! Quotum voor immigranten. Fantastisch.” reageerde een PVV’er op Twitter.