Voor miljoenen migranten was Amerika ooit het nieuwe grensgebied: een plek van belofte, kansen en vrijheid. Van Ieren tot Mexicanen, van Joden tot Grieken – generaties zochten hier hun eigen versie van de American Dream. Maar de geschiedenis van de VS laat zien dat immigratie altijd omstreden is geweest. Achter elk welkomstverhaal schuilt ook een verhaal van uitsluiting, quota en discriminatie. In Trumps tweede presidentschap is die spanning tot een kookpunt gekomen.
Van Kennedy tot Trump 2.0
John F. Kennedy sprak in de jaren zestig nog over immigratie als een “voorrecht” dat Amerika rijker maakte. In zijn woorden: “Ik denk dat het geen last maar een voorrecht is om dit echt, zoals het voor hen was, een nieuwe wereld te maken.” Zijn boodschap klonk als een belofte: dat het land open zou blijven voor nieuwkomers die bereid waren hard te werken.
Zestig jaar later staat er een andere president op datzelfde toneel – niet om de deur open te zetten, maar om hem dicht te slaan. Donald Trump 2.0 presenteert zijn beleid als de meest “omvattende grens- en immigratieaanpak in de Amerikaanse geschiedenis”, met een recordaantal deportaties en het sluiten van “sanctuary cities” die migranten beschermen.
De machine van deportatie
Het beleid begon met de belofte om “gevaarlijke criminelen” het land uit te zetten, maar groeide al snel uit tot massale razzia’s in woonwijken en werkplaatsen. In juni dit jaar voerde ICE (Immigration and Customs Enforcement) gecoördineerde invallen uit in Los Angeles. Duizenden mensen werden opgepakt – velen zonder strafblad, maar met de “verkeerde” papieren of simpelweg het verkeerde uiterlijk.
Op straat laaide het verzet op. Demonstraties liepen uit op confrontaties met de politie. Trump stuurde de Nationale Garde om “orde te herstellen”. Wat begon als een politieke belofte werd een nationale nachtmerrie voor gezinnen zonder verblijfsstatus.
Het verhaal van Carrie en Kylani
Carrie Lopez, Amerikaans staatsburger, was hoogzwanger toen ICE-agenten haar vriend Brian oppakten op zijn werkplek. Zonder strafblad, maar mét een lopende asielaanvraag, werd hij binnen dagen gedeporteerd naar Guatemala. Het telefoontje dat hij veilig was aangekomen, kwam pas dagen later.
“Dit gaat niet om veiligheid,” zegt Carrie. “Dit gaat om raciale profilering, om eruit gepikt te worden omdat je er anders uitziet. Om angst zaaien. Om families uit elkaar te trekken.”
De gesprekken sindsdien zijn kort, vluchtig en altijd doordrenkt van heimwee. Carrie bleef achter met hun pasgeboren dochter Kylani – en een moeder zonder papieren die nu uit angst haar eigen winkel niet meer opent.
Angst en economie
In staten als Californië – de op zichzelf al vijfde economie ter wereld – vormen migranten de ruggengraat van het economisch succes. Ze bewerken de akkers, bouwen huizen, serveren in restaurants en draaien hotels. Zonder hen zou het economische hart van de staat langzamer kloppen.
Een landarbeider zegt: “Je staat op met angst, want misschien kom je niet terug als je je huis verlaat.”
Het is een angst die niet alleen in het veld leeft, maar ook in keukens, op bouwplaatsen en in markthallen. Mensen letten voortdurend op onbekende auto’s in de straat, vermijden bepaalde routes en spreken zachter als er vreemden in de buurt zijn.
Eén op de vier inwoners is er immigrant, en in sectoren als landbouw, horeca en bouw zijn zij onmisbaar. Toch zijn juist deze werkplekken doelwit van invallen. Het gevolg: een gemeenschap die leeft in constante onzekerheid, waar angst zich vermengt met woede en vastberadenheid om te blijven.
Van verzet naar bescherming
In Los Angeles patrouilleert een netwerk van vrijwilligers, geleid door leraar Oscar, door de straten. Ze rijden in kleine teams, houden contact via versleutelde berichten en letten op verdachte voertuigen in de buurt van scholen, markten en werkplaatsen. Zodra ze denken een ICE-voertuig te hebben gespot, sturen ze waarschuwingen uit naar de gemeenschap.
“Geen enkele politieke partij verdedigt onze gemeenschap,” zegt Oscar. “Dat moeten we zelf doen.” Het is een zin die hij bijna fluisterend uitspreekt, niet uit angst, maar uit overtuiging dat bescherming begint bij de mensen zelf.
Via een omstreden app – ontwikkeld door een Californische activist met behulp van crowdfunding – kunnen mensen in een straal van acht kilometer invallen melden. Met slechts twee tikken op het scherm wordt een waarschuwing naar honderden telefoons gestuurd. Voor sommigen is het simpelweg een digitale waakhond die een extra laag alertheid toevoegt, voor anderen een levenslijn die het verschil kan maken tussen thuis veilig eten koken of onverwachts verdwijnen.
Een land dat scheurt
Voor Trump-aanhangers is het harde beleid een belofte die wordt nagekomen. “Biden liet 20 miljoen mensen binnen, wij sturen ze terug,” klinkt het op rally’s. Maar voor tegenstanders is dit geen migratiebeleid – het is een machtsdemonstratie die gemeenschappen criminaliseert.
Opvallend is dat ook onder president Biden het aantal deportaties hoog lag: in het fiscale jaar 2024 deporteerde zijn regering ruim 271.000 mensen – het hoogste jaarcijfer in een decennium. Inclusief teruggeleidingen gaat het sinds zijn aantreden om circa 1,1 miljoen mensen, plus miljoenen extra uitzettingen onder de pandemiemaatregel Title 42.
Peilingen tonen inmiddels dat de populariteit van Trumps aanpak begint te dalen. Maar voor mensen als Carrie is dat weinig troost: haar partner zit duizenden kilometers verderop, haar moeder leeft in angst, en haar dochter groeit op zonder vader.
Kompas
De geschiedenis van Amerika is een verhaal van migratie én van verzet tegen migratie. Van Kennedy’s open deur tot Trump’s gesloten vuist – de grens is meer dan een fysieke lijn. Het is het slagveld waar Amerika’s identiteit, economie en morele kompas worden bevochten.
