In 2014 vroeg Geert Wilders, leider van de Partij voor de Vrijheid, een juichende menigte: “Willen jullie meer of minder Marokkanen hier?” Het antwoord “Minder! Minder! Minder!” en zijn reactie “Dat gaan we regelen” leidde tot een nationaal schandaal en een juridisch vervolg.
Wilders toont geen berouw. Hij blijft volhouden dat hij alleen “zei wat miljoenen denken”. Dit keer ligt hij onder vuur voor aanzetten tot discriminatie en rassenhaat – een zaak die het debat over vrijheid van meningsuiting opnieuw op scherp zet.
Het incident is geen geïsoleerde gebeurtenis in Wilders’ politieke loopbaan. In 2010 stond hij al terecht voor het vergelijken van de Koran met Mein Kampf. Hoewel hij toen vrijgesproken werd – omdat zijn uitspraken volgens de rechtbank religie betroffen, niet een etnische groep – is de context nu anders. De focus ligt expliciet op Marokkanen, wat deze zaak juridisch sterker maakt.
De uitspraken van Wilders in Den Haag brachten grote verontwaardiging teweeg. Meer dan 6.400 mensen dienden klachten in, en protesten tegen zijn woorden vonden plaats in het hele land. Het Openbaar Ministerie besloot Wilders aan te klagen voor “belediging op basis van ras” en het “aanzetten tot haat”. “Vrijheid van meningsuiting kent grenzen,” aldus het OM, “zeker als het oproept tot haat en discriminatie.”
Wilders, herkenbaar aan zijn geblondeerde verschijning en radicale retoriek, blijft echter onverzettelijk. Hij claimt dat zijn vervolging een aanval is op de vrijheid van meningsuiting, terwijl het echte probleem volgens hem de “jihadisten” zijn. Door zich in de slachtofferrol te plaatsen, probeert Wilders niet alleen zijn aanhangers te mobiliseren, maar ook nieuwe steun te verwerven.
Rechtsgeleerden wijzen erop dat de rechtszaak Wilders juist in de kaart kan spelen. “Hij zal zich profileren als martelaar voor vrije meningsuiting,” aldus Jogchum Vrielink van de Universiteit Leuven. Dergelijke processen riskeren populistische figuren als Wilders meer zichtbaarheid en steun te geven, in plaats van ze te marginaliseren.
In een tijd waarin Nederland steeds verder polariseert en het debat over immigratie en integratie verhitter is dan ooit, lijkt het onwaarschijnlijk dat deze zaak de spanningen zal temperen. Integendeel, de vraag blijft of dit juridische proces Wilders’ positie zal versterken, of dat hij zichzelf uiteindelijk politiek zal isoleren.