Illustratie van een rij mannengezichten in een dramatische, historische stijl, met baarden en intense blikken, verlicht door een vurige gloed in het midden.

PVV-minister Klever noemt omvolking een ‘feitelijke omschrijving’

Als PVV-Kamerlid en politiek commentator van Ongehoord Nederland heeft Klever jarenlang controversiële uitspraken gedaan over onderwerpen als moslims, vaccins en klimaatverandering. De vraag blijft hoe diepgeworteld haar omstreden opvattingen zijn als minister.

Reinette Klever, PVV-minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, vroeger ook bekend als het V.O.C., had tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer geweigerd afstand te nemen van de term ‘omvolking’. Ze beschrijft het als een “feitelijke omschrijving van een demografische ontwikkeling”. Haar uitspraken leidden tot felle discussies, waarbij verschillende partijen haar opriepen om afstand te nemen van het omstreden begrip.

Omvolking wordt vaak gezien als een racistische term die suggereert dat immigranten en mensen van kleur de “witte” westerse cultuur verdringen door een bewuste strategie van een elite. De AIVD heeft het begrip omschreven als een “feitelijk onjuiste complottheorie”. Klever kwam in verband met deze term door een uitzending van Ongehoord Nederland, waar ze bestuurslid was. In die uitzending sprak de Belgische politicus Filip Dewinter over het vervangen van “ons volk” door immigranten.

Klever benadrukte tijdens een hoorzitting dat zij de term zelf niet gebruikt heeft en het niet haar taak is om Dewinter te recenseren. “Het zijn niet mijn woorden, ik neem er geen afstand van,” verklaarde ze. Ze beschouwt het begrip niet als een complottheorie.

In een tweet uit het verleden schreef ze dat asielzoekers ziektes als tbc, polio en hepatitis meenemen, opnieuw een fraai staaltje naziretoriek. Volgens Klever zelf “een pleidooi om mensen te screenen en ervoor te zorgen dat ze alsnog die inenting krijgen”.

Het gebruik van symbolen en retoriek met historische lading kan dienen als een subtiele maar krachtige manier om extremistische ideeën te normaliseren onder een bredere bevolking.

Klever droeg een speldje van de prinsenvlag in de Tweede Kamer o.a. tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen in 2013. Deze vlag is onder meer omstreden door het gebruik ervan door de NSB en is nu vooral populair als nationalistisch symbool bij extreemrechtse groeperingen. Klever werd gevraagd naar de NSB-vlag. Volgens haar heeft deze een “speciale betekenis” omdat haar voorouders “met Willem van Oranje vanuit Duitsland kwamen om Nederland te helpen bevrijden van de Spaanse bezetting”.

Toen D66-Kamerlid Paternotte een vergelijking met de nazi-ideologie maakte, reageerde Klever emotioneel: “U zegt nogal wat, een vergelijking met een nazi-ideologie. Dat raakte me en ik werp het verre van me.” Ze probeerde haar imago op te poetsen door een heldhaftig verhaal over haar vader te delen. Ze benadrukte dat haar grootouders tijdens de Tweede Wereldoorlog onderduikers hebben gehuisvest en dat haar vader door de SS was neergeschoten. “En hij heeft zijn verwondingen ternauwernood overleefd.” Echter, de werkelijkheid bleek anders.

Haar vader had zelf het verhaal vier jaar geleden op Facebook geplaatst, maar met aanzienlijk minder dramatische details. In zijn versie was de heldhaftige strijd gereduceerd tot een klein avontuur, opgelost met een simpele pleister en een goede wasbeurt. De discrepantie tussen Klevers versie en die van haar vader zorgde voor pijnlijke momenten en maakte duidelijk dat het verleden van haar vader een stuk minder glorieus was dan zij had geschetst.

Klever beloofde zich aan de afspraken in het hoofdlijnenakkoord te houden en verklaarde: “Ik zal minister worden van alle Nederlanders. En ik verzeker u dat ik me op die manier zal gedragen.” Ze herhaalde ook haar standpunt dat de Nederlandse media niet objectief zijn.