Soms voelt het alsof we in een dystopische roman leven. Elon Musk wordt gevierd als tech-messias, een visionair ondernemer die de toekomst vormgeeft. Maar achter zijn glanzende imago gaan veel donkerdere wortels schuil – wortels die teruggrijpen naar het giftige systeem van apartheid-Zuid-Afrika. Het meest verontrustende?
Musk is niet de enige. De zogeheten “PayPal-maffia”, een club van invloedrijke techmiljardairs die ooit PayPal oprichtten, delen een geschiedenis die verrassend dicht aanleunt bij een regime dat decennia van racistische onderdrukking belichaamde. Tijd om dieper te graven in deze ongemakkelijke waarheid.
De PayPal-maffia: wie zijn ze?
De term “PayPal-maffia” duidt op een groep mannen die allemaal betrokken waren bij de oprichting van PayPal en later hun weg vonden naar de top van Silicon Valley. Opmerkelijk genoeg hebben velen van hen banden met apartheid-Zuid-Afrika:
• Elon Musk werd geboren en opgevoed in Pretoria, op een eliteschool die het apartheidsbeleid in stand hield.
• Peter Thiel werd geboren in Duitsland, groeide op in Zuid-Afrika en Namibië en ging naar een school waar men nog openlijk Hitler vereerde.
• David Sacks, geboren in Kaapstad, werd later een invloedrijke tech-ondernemer en een uitgesproken steunpilaar voor Trump.
• Roelof Botha is de kleinzoon van Pik Botha, de laatste buitenlandminister van apartheid-Zuid-Afrika, die probeerde de wereld te overtuigen dat apartheid “hervormd” kon worden.
Ze groeiden op in een systeem dat witte suprematie als norm beschouwde. Zelfs als ze dat regime persoonlijk afwezen, lijkt de erfenis ervan in hun wereldbeeld te zijn doorgedrongen.
De schimmige rijkdom van de Musk-familie
Elon Musk schildert zijn opkomst graag als een verhaal van genialiteit en doorzettingsvermogen. Maar dat sprookje vertoont scheuren. Zijn vader, Errol Musk, verdiende zijn fortuin met dubieuze mijnbouwprojecten in Zambia, waar arbeiders onder onmenselijke omstandigheden werkten. Tijdens de scheiding van Elons ouders kwamen bezittingen als een privévliegtuig, jacht en meerdere huizen aan het licht. Geen toevalligheden: het toont hoe de Musk-dynastie welvarend werd in een tijd waarin zwarte Zuid-Afrikanen systematisch werden beroofd van hun rechten en middelen.
Er is nóg een duistere laag aan dit familieverhaal. Elons grootvader, Joshua Haldeman, was een uitgesproken technocraat en sympathisant van het nazi-gedachtegoed. Hij verhuisde naar Zuid-Afrika omdat hij het apartheidsbeleid bewonderde. Het is bijna beangstigend om te bedenken dat zulke ideeën indirect hebben bijgedragen aan de wereldvisie van iemand die nu de machtigste technologiebedrijven ter wereld leidt.
Obscene ongelijkheid
Wat het nog schrijnender maakt, is het contrast tussen Musk’s duizelingwekkende fortuin en de relatief bescheiden middelen die nodig zijn om grote maatschappelijke problemen op te lossen. Het aanpakken van dakloosheid in de VS zou volgens schattingen tussen de $20 en $40 miljard kosten – een fractie van Musk’s vermogen. Eén persoon zou de kracht hebben om een van de grootste sociale crises in het rijkste land ter wereld op te lossen, en toch blijft het geld daar onaangeroerd liggen. In plaats daarvan investeert Musk in Marskolonies en tunnels voor luxeauto’s, terwijl miljoenen Amerikanen geen dak boven hun hoofd hebben. Wat zegt dat over onze prioriteiten?
Rijkdom zoals die van Musk draait allang niet meer om verdiensten of slim ondernemerschap. Het is een spiegel die laat zien hoe ons kapitalistisch systeem obscene ongelijkheid niet alleen toestaat, maar ook verheerlijkt. De vraag blijft: hoe rechtvaardigen we dit? En misschien nog belangrijker: hoelang blijven we het slikken?
Apartheid, technologie en macht
De invloed van de “PayPal-maffia” beperkt zich niet tot hun jeugd. Vandaag de dag vormen ze een wereldwijd netwerk dat het technologische landschap domineert – een netwerk dat miljarden levens raakt. Hun politieke keuzes weerspiegelen vaak nog de schaduwen van hun verleden. Peter Thiel, bijvoorbeeld, steunde openlijk Trump en J.D. Vance en flirt met autoritaire ideeën. Elon Musk zelf flirtte recent met extreemrechts gedachtegoed, zoals te zien was bij zijn nazi-achtige groet tijdens een Trump-bijeenkomst. Al probeerde hij dat later weg te lachen, veel mensen herkenden het meteen voor wat het was.
Tegelijkertijd zien we hoe Zuid-Afrika nog steeds worstelt met de erfenis van apartheid. Organisaties zoals AfriForum proberen blanke Zuid-Afrikanen als “slachtoffers” neer te zetten, alsof de daders van het verleden nu medelijden verdienen. Het idee dat Afrikaners asiel zouden moeten krijgen in de VS is een directe echo van deze propaganda. Het is walgelijk hoe degenen die ooit profiteerden van apartheid nu het slachtofferkaart spelen.
Miljarden voor miljardairs, kruimels voor de rest
In de VS blijven miljardairs als Musk ongestoord profiteren van overheidssteun. Hij ontvangt zo’n $8 miljoen per dag via federale contracten, terwijl een oudere die moet rondkomen van sociale zekerheid het moet stellen met $65 per dag. Dit is geen fout in het systeem; dit is het systeem. Terwijl politici zoals Marjorie Taylor Greene snijden in pensioenen en schoolbudgetten, blijven de zakken van miljardairs zich vullen. Hoelang accepteren Amerikanen dit bedrog?
Waarom dit ertoe doet
Het verhaal van Musk en zijn PayPal-maffia is geen historische voetnoot. Het laat zien hoe macht en privilege generaties lang worden doorgegeven, vaak vermomd als “visionair leiderschap”. Het confronteert ons met de vraag hoe systemen van onderdrukking blijven voortbestaan, zelfs als ze officieel voorbij zijn verklaard.
We moeten ophouden deze techmiljardairs kritiekloos te verheerlijken. Hun succesverhalen zijn geen bewijs van een meritocratie, maar producten van een wereld waarin wit privilege en kapitalistische uitbuiting hand in hand gingen. Willen we echt een rechtvaardigere wereld bouwen? Dan moeten we de mythen rond deze zelfverklaarde visionairs doorprikken – en erkennen wie er werkelijk de prijs voor betaalt.
De vraag blijft: in wiens belang werkt technologie, en wie wordt er buitengesloten? De antwoorden liggen vaak begraven in verhalen zoals die van Musk en de PayPal-maffia. Verhalen die we niet langer mogen negeren.
Nieuwe inzichten, kritische verhalen
Op vrheid.nl schrijven we over vrijheid, gelijkheid, klimaat en LHBTQ+ rechten. Altijd scherp, altijd onafhankelijk. Blijf ons volgen en mis niets!