Rachel Maddow, een invloedrijke Amerikaanse journalist en presentator van het progressieve nieuwsprogramma The Rachel Maddow Show op MSNBC, staat bekend om haar scherpe analyses en haar compromisloze kritiek op machtsmisbruik. Met een doctoraat in politieke wetenschappen en een stevige reputatie als een van de krachtigste stemmen van progressief links, fileert Maddow in haar programma’s autoritaire tendensen, institutioneel racisme en politieke leugens. Ze legt genadeloos bloot hoe gevestigde machten chaos aanwakkeren en zo hun eigen positie versterken, vaak ten koste van de democratie.
In een recente uitzending stelde Maddow dat president Trump “absoluut in paniek” is door de aanhoudende protesten in Los Angeles tegen zijn harde immigratiebeleid. Volgens haar heeft Trump geen idee hoe hij moet omgaan met deze ongekende oppositie. Zijn antwoord is kenmerkend voor een leider die de controle verliest: het inzetten van de Nationale Garde en zelfs mariniers om zijn spierballen te laten zien, een vertoning die eerder zijn zwakte benadrukt dan zijn kracht.
Maddow betoogt dat de protesten precies aantonen hoe machtig collectief verzet kan zijn. Terwijl Trump zich verschuilt achter het leger, laten woedende burgers zich niet intimideren. Integendeel: deze confrontatie wakkert hun vastberadenheid aan om zich te verzetten tegen zijn autoritaire stijl van besturen.
De gebeurtenissen in Los Angeles vormen daarbij een fascinerend en tegelijk verontrustend tafereel. Op 6 juni 2025 begonnen de protesten, nadat ICE-invallen in de wijken Fashion District en Westlake honderden mensen op straat hadden gezet, vaak zonder duidelijke aanklacht. Wat begon als een vreedzaam protest mondde al snel uit in gewelddadige confrontaties: traangas, flashbanggranaten en rubberkogels vlogen de demonstranten om de oren. Een dag later escaleerde de situatie nog verder. Federale troepen rukten op, terwijl de Nationale Garde en zo’n 700 mariniers de straten blokkeerden. Het was de grootste militaire inzet tegen burgers in een Amerikaanse stad in zestig jaar.
Democratische Gouverneur Gavin Newsom sprak openlijk zijn verzet uit en noemde het een “provocatieve show van federale macht”. Toch trok Trump zich daar niets van aan. Hij greep de chaos juist aan om zichzelf neer te zetten als de sterke leider, terwijl hij in werkelijkheid de lont in het kruitvat had gestoken.
Dit scenario lijkt helaas allesbehalve nieuw. Historici als Ruth Ben-Ghiat, auteur van Strongmen1, waarschuwen dat dit het klassieke patroon is waarmee fascistische en autoritaire leiders werken. Eerst creëren zij zelf chaos en crisis – door provocaties en geweld – om vervolgens de angst en het machtsvacuüm te benutten om zichzelf op te werpen als onmisbare beschermer van de staat. Trump past perfect in dit plaatje. Door demonstranten af te schilderen als een “interne vijand” en door het leger in te zetten tegen de eigen bevolking, normaliseert hij geweld als politiek wapen en ondermijnt hij de fundamenten van de democratie.
Toch is er hoop. Maddow benadrukt dat autoritaire strategieën alleen werken als mensen zich laten intimideren. De protesten in Los Angeles en de solidariteit die ze elders in het land oproepen, tonen aan dat velen niet van plan zijn zich de mond te laten snoeren. “Protest werkt,” zegt Maddow. “Het geeft de oppositie ruggengraat en laat zien dat Amerikanen autoritarisme niet zomaar slikken.” Deze beweging is geen bijzaak, maar een krachtig bewijs dat democratie niet vanzelfsprekend is, maar voortdurend bevochten moet worden.
De rellen in Los Angeles zijn daarmee geen op zichzelf staand incident. Ze vormen een vlijmscherpe waarschuwing: hoe gemakkelijk een leider met autoritaire neigingen democratische vrijheden kan uithollen, simpelweg door zijn eigen volk als vijand te bestempelen. Het is geen teken van kracht, maar juist van paniek en zwakte. Zoals The Independent scherp opmerkte, gebruikt Trump de chaos als politiek toneelstuk, om zijn machtspositie te versterken met geweld en angst.
Uiteindelijk is dit geen ordinaire rel. Het is een front in de strijd om democratische waarden. Deze protesten zijn geen overlast, maar een noodzakelijke herinnering dat democratie niet wordt gewaarborgd door wetten alleen, maar door mensen die weigeren te zwijgen.
Lees wat The Independent hier over schrijft: The Independent.
Reflectie op de huidige dynamiek
De recente analyse van Alastair Campbell en Rory Stewart – respectievelijk voormalig communicatiedirecteur van Tony Blair en oud-minister en diplomaat – onderstreept hoe de protesten in Los Angeles niet slechts een lokale opstand zijn, maar deel uitmaken van een veel bredere, gevaarlijke verschuiving richting autoritarisme. Ze wijzen op het klassieke patroon waarin Trump de chaos aanwakkert en vervolgens de militaire macht inroept om zichzelf als redder te presenteren. Daarbij gebruiken hij en zijn aanhangers een combinatie van samenzweringstheorieën, desinformatie en angst om zijn basis te mobiliseren. De discussie legt bloot hoe deze dynamiek de fundamenten van de Amerikaanse democratie bedreigt: het verdeelt de samenleving in parallelle werkelijkheden waarin protesten óf heroïsch verzet, óf een “invasie” van buitenlanders voorstellen. Tegelijkertijd toont het hoe belangrijk het is dat leiders als gouverneur Newsom weigeren zich neer te leggen bij deze vervormde werkelijkheid – en dat burgers zich niet laten intimideren. Voor wie het volledige gesprek wil volgen: bekijk hier de aflevering. Zoals Stewart benadrukt: hoe dit verhaal verdergaat, hangt uiteindelijk af van hoe de samenleving reageert.
Wat zegt Rachel Maddow eigenlijk?
Volgens Rachel Maddow is er geen enkele onduidelijkheid meer over wat Trump wil: hij probeert openlijk een autoritaire greep op het land te vestigen. Zijn bedoelingen zijn glashelder, stelt ze; de enige vraag die telt is of hij daarin zal slagen. En dat antwoord ligt niet in het Witte Huis, maar in de handen van het Amerikaanse volk. Of hij zijn zin krijgt, hangt af van het verzet in de rechtszaal, op straat, in de staten en in het Congres. Maddow benadrukt dat protest werkt—het versterkt de ruggengraat van de politieke oppositie en toont dat autoritair gedrag niet ongestraft blijft. De militaire inzet tegen burgers is volgens haar geen teken van kracht, maar van paniek. Zoals ze het stelt: dit is het belangrijkste verhaal van onze tijd, en het draait niet om hem, maar om ons.
- Ruth Ben-Ghiat, Strongmen: Mussolini to the Present (W.W. Norton & Company, 2020). Ben-Ghiat analyseert in dit boek hoe autoritaire leiders – van Mussolini tot hedendaagse figuren als Trump – systematisch angst, geweld en desinformatie gebruiken om hun macht te consolideren. ↩︎
Nieuwe inzichten, kritische verhalen
Op vrheid.nl schrijven we over vrijheid, gelijkheid, klimaat en LHBTQ+ rechten. Altijd scherp, altijd onafhankelijk. Blijf ons volgen en mis niets!