De strijd om een muur langs de gehele Amerikaanse grens met Mexico is tot een hoogtepunt gekomen. Dit onderwerp is uitgegroeid tot een van de meest symbolische thema’s van Trumps presidentschap, en de uitkomst lijkt bepalend voor zijn politieke toekomst, zowel in de ogen van zijn aanhangers als zijn tegenstanders. Dit maakt het voor Trump extra lastig om concessies te doen of een stap terug te nemen.
Momenteel is een kwart van de Amerikaanse overheid, inclusief zo’n vijftien ministeries en tientallen instanties, gesloten omdat Trump en de Democraten het niet eens kunnen worden over de grensbarrière. Deze gedeeltelijke sluiting van de overheid duurt inmiddels bijna een week, met honderdduizenden ambtenaren en burgers die getroffen worden door het stopzetten van overheidsdiensten.
Peilingen tonen aan dat Trump wordt gezien als de schuldige van deze ‘shutdown’. Het is dus hoog tijd voor hem om de aandacht ergens anders op te richten.
Op Eerste Kerstdag vertrok Trump, samen met zijn vrouw Melania, in het geheim uit Washington. Het Air Force One-vliegtuig werd opgemerkt door een amateurfotograaf en vliegtuigspotter boven Sheffield, Engeland. Dit leidde tot geruchten over zijn verblijfplaats, vooral omdat het vliegtuig door amateur-vliegtuigradars werd gevolgd tot in Roemenië.
Het was voor het eerst sinds zijn aantreden bijna twee jaar geleden dat Trump een conflictgebied bezocht. In het holst van de nacht landde Air Force One op een luchtmachtbasis in Irak. Trump bracht een onverwachts bezoek van drie uur aan de Amerikaanse troepen, deels om de kritiek te weerleggen dat hij niet naar oorlogsgebieden durfde te reizen. Wat een glanzende pr-stunt had moeten zijn, resulteerde echter in een nieuwe controverse.
Tijdens zijn bezoek leek Trump vooral gefocust op zichzelf en negeerde hij het gevaar waarmee zijn troepen dagelijks worden geconfronteerd. Na afloop vertelde hij de verslaggevers dat de ervaring “ontzettend spannend en mooi” was geweest. De raampjes van het vliegtuig waren afgedekt en alle lichten waren uit toen ze op de verduisterde landingsbaan van Al Asad luchtmachtbasis aankwamen.
De Iraakse autoriteiten waren niet op de hoogte van het geheime bezoek en zijn hierover zeer verontwaardigd. Ze beschouwen het als een ‘schaamteloze schending van de Iraakse soevereiniteit’. Volgens hen zou Trump geen toestemming moeten krijgen om Irak te betreden alsof het een Amerikaanse staat is. Een uitnodiging aan de Iraakse premier Adel Abdul-Mahdi voor een ontmoeting op de basis werd om ‘veiligheidsredenen’ afgewezen.
Trump gaf de troepen loze beloften over een loonsverhoging van 10%, wat volgens critici volledig ongegrond was. Hij signeerde ook ‘Make America Great Again’-petjes. Zijn politieke toespraak werd als zeer ongepast beschouwd, vooral omdat hij suggereerde dat een groot deel van de Amerikaanse bevolking zijn visie binnenkort zou toejuichen. ‘Ik denk dat veel mensen mijn denkrichting zullen volgen. Het is tijd om ons verstand te gebruiken’. Zelfs het rechtse FOX News vond deze campagneachtige bijeenkomst te ver gaan.
Ook de publicatie van een filmpje van het bezoek op Twitter door Trump bleek een blunder te zijn. In het filmpje zijn duidelijk de lachende gezichten van de mannen van Navy SEAL Team Five te zien, evenals veel details van de basis van waaruit ze opereren. Trump steekt vertrouwelijk zijn duim omhoog naar de camera. Een voormalige inlichtingenspecialist legt uit dat de identiteit en locatie van Navy SEALs in conflictgebieden geheim dienen te blijven. Het openbaar maken van dergelijke informatie, vooral zonder de gezichten onherkenbaar te maken, kan ernstige veiligheidsrisico’s met zich meebrengen.