Strijd voor gerechtigheid in het Midden-Oosten – In Istanbul vond recent de 3e Midden-Oosten en Vredesconferentie plaats, georganiseerd door de Confederatie van Publieke Werknemers Vakbonden (KESK). Een belangrijk moment waarop internationale vakbonden, activisten en politieke organisaties samenkwamen om te praten over vrede in een regio die al decennialang gebukt gaat onder oorlog, bezetting en onderdrukking.
KESK-covoorzitter Ahmet Karagöz sprak tijdens de opening krachtige woorden. Hij wees op de gruweldaden van jihadistische groepen en veroordeelde de rol van imperialistische machten die via oorlog en verdeel-en-heerspolitiek hun belangen veiligstellen in het Midden-Oosten. Voor KESK zijn arbeid, vrede en democratie geen gescheiden werelden, maar verbonden fronten van dezelfde strijd. Karagöz riep op om oorlog en uitbuiting voorgoed te begraven.
Ook op geopolitiek niveau verandert er veel. Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu schetste hoe de Amerikaanse hegemonie tanende is en hoe landen als China, India en Brazilië hun invloed vergroten. We schuiven op naar een multipolaire wereldorde waarin de traditionele westerse dominantie steeds meer wordt uitgedaagd. Tegelijkertijd versplintert het internationale recht, worden vredesprocessen ondermijnd en wint het veiligheidsdiscours – waarbij ‘veiligheid’ boven vrede wordt geplaatst – terrein.
Assoc. Prof. Dr. Elçin Aktoprak toonde hoe de strijd voor vrede sinds de jaren ’90 verschraald is. Waar vroeger mensenrechten, gendergelijkheid en dialoog centraal stonden, overheerst nu cynisme. Democratische modellen zijn gemarginaliseerd, vredesprocessen geprivatiseerd door elites en internationale organisaties staan onder druk. Aktoprak pleitte voor het heruitvinden van positieve vrede, van onderop, met lokale gemeenschappen en sociale bewegingen als dragers.
De situatie in Turkije is een pijnlijk voorbeeld van deze wereldwijde tendens. Assoc. Prof. Dr. Yücel Demirer bekritiseerde hoe Koerdische cultuur nog steeds wordt gecriminaliseerd en hoe de samenleving wordt gedwongen te zwijgen. De roep om vrede klinkt, maar vooral vanuit machtsstructuren die deze roep naar hun hand zetten.
Hakan Tahmaz van de Vredesstichting benadrukte dat de Koerdische kwestie niet los te zien is van bredere regionale conflicten, zoals de situatie in Palestina. Hij stelde dat de overheid in Ankara jarenlang iedereen die ‘vrede’ durfde te zeggen heeft vervolgd. Toch is Tahmaz strijdvaardig: hij roept op om zelfs in deze autoritaire context te blijven vechten voor democratische oplossingen, een eervolle vrede en gelijke burgerrechten.
De conferentie laat duidelijk zien: vrede is geen status quo, het is geen akkoord tussen elites achter gesloten deuren. Vrede is een proces van sociale rechtvaardigheid, van machtsstructuren doorbreken, van de onderdrukte stemmen centraal stellen. De tijd van wachten is voorbij. Het is tijd om vrede te eisen – op straat, in de vakbond, in gemeenschappen en in de internationale solidariteit.
Lees het volledige verslag hier:
3e Midden-Oosten en Vredesconferentie in Istanbul: Het is tijd voor vrede en vrijheid tegen oorlog