Mikaela Loach is een jonge, invloedrijke klimaatactiviste en schrijver die bekendstaat om haar compromisloze inzet voor klimaatrechtvaardigheid, antiracisme en systeemverandering. Geboren in Jamaica en opgegroeid in het Verenigd Koninkrijk, groeide Loach op met de bewustwording dat maatschappelijke ongelijkheid, racisme en klimaatproblematiek nauw met elkaar verweven zijn. Deze inzichten, geworteld in haar eigen ervaringen als vrouw van kleur in een postkoloniale samenleving, hebben haar activisme sterk gevormd. Loach ziet de klimaatcrisis niet als een geïsoleerd ecologisch probleem, maar als een symptoom van structureel onrecht dat diep geworteld is in kapitalisme en koloniale geschiedenis.
Naast haar activisme studeert Loach geneeskunde in Schotland, waar ze zich specialiseert in gezondheidszorg voor gemeenschappen die het zwaarst worden getroffen door de klimaatcrisis en economische ongelijkheid. Deze unieke combinatie van medisch inzicht en activistische ervaring geeft haar een krachtige stem in de klimaatbeweging. Ze begrijpt als geen ander dat klimaatverandering niet alleen een kwestie van CO₂-uitstoot is, maar een uitdaging die sociale rechtvaardigheid vereist.
Mikaela Loach is actief betrokken bij organisaties zoals Youth Strike for Climate en Extinction Rebellion, waar ze zich inzet om zowel overheden als bedrijven verantwoordelijk te houden voor hun aandeel in de klimaatcrisis. Haar strijd gaat verder dan enkel het organiseren van klimaatprotesten; in 2021 besloot ze samen met andere activisten zelfs de Britse overheid aan te klagen vanwege haar subsidies aan de fossiele brandstofindustrie. Deze rechtszaak is voor Loach een manier om duidelijk te maken dat individuele acties niet volstaan en dat er structurele verandering nodig is. Haar vastberadenheid is inspirerend voor een nieuwe generatie activisten die niet alleen duurzaamheid eisen, maar ook inclusie en rechtvaardigheid.
In haar boek Zo radicaal is het niet (It’s Not That Radical), legt Loach haar visie op radicale verandering uit. Volgens haar moeten we ons niet laten intimideren door de term “radicaal,” want wat zij en andere klimaatactivisten willen, is eigenlijk heel redelijk: een wereld waarin we rekening houden met de planeet en elkaars welzijn. Dit houdt in dat we de status quo van eindeloze economische groei onder kapitalisme heroverwegen. Ze nodigt haar lezers uit om mee te denken en zich aan te sluiten bij een beweging die streeft naar een eerlijk en duurzaam toekomstperspectief. Is het werkelijk radicaal om te verlangen naar een rechtvaardige wereld waarin we in harmonie leven met onze planeet en met elkaar?
De Radicale Oproep van Mikaela Loach
Mikaela Loach beschrijft in haar boek dat “radicaal” vaak wordt gebruikt om elke substantiële verandering in de kiem te smoren, zeker wanneer die verandering een bedreiging vormt voor de gevestigde economische belangen. Ze maakt duidelijk dat wat zij voorstelt – een wereld waarin duurzaamheid, gelijkheid en gemeenschapszin de kern vormen – niet zozeer radicaal is als wel dringend noodzakelijk. Dit betekent niet alleen veranderingen in individuele levensstijlkeuzes, zoals minder vlees eten of minder vliegen, maar vooral een fundamentele transformatie van het economische systeem dat aan de basis ligt van de crisis: het kapitalistische groeimodel.
Het Probleem met het Kapitalistische Groeimodel
In Zo radicaal is het niet legt Loach haarfijn uit hoe het kapitalisme onze natuurlijke hulpbronnen opjaagt en uitput, terwijl het sociale ongelijkheden vergroot. Het kapitalistische groeimodel is gebouwd op het idee dat eindeloze economische groei mogelijk en wenselijk is, maar Loach wijst erop dat deze obsessie met groei funest is voor zowel de planeet als voor mensen. Degenen die de minste verantwoordelijkheid dragen voor de klimaatcrisis – gemeenschappen in het Globale Zuiden, mensen met een laag inkomen, en inheemse groepen – betalen vaak de hoogste prijs. Dit is volgens Loach niet alleen een ecologisch probleem, maar vooral een sociaal onrecht.
Onder een kapitalistisch systeem is economische groei vaak gekoppeld aan milieuvernietiging en exploitatie van arbeid. Loach stelt daarom dat als we klimaatverandering willen aanpakken, we moeten stoppen met het zien van groei als een doel op zich. Het is tijd om afscheid te nemen van het idee dat we steeds meer moeten produceren en consumeren, en om in plaats daarvan een economie te creëren die welzijn, herverdeling, en ecologische balans centraal stelt.
Klimaatrechtvaardigheid: Een Systeemverandering, Geen Symptoombestrijding
Wat Loach onderscheidt van veel andere klimaatactivisten, is haar scherpe focus op klimaatrechtvaardigheid – het idee dat de strijd tegen klimaatverandering niet losstaat van de strijd tegen armoede, racisme en ongelijkheid. Klimaatverandering en economische ongelijkheid zijn volgens haar geen toevallige bijproducten van kapitalisme, maar zijn erdoor veroorzaakt en worden erdoor in stand gehouden. Echte klimaatrechtvaardigheid vraagt dan ook om systeemverandering. Geen groene kapitalistische “makeover” of technologische oplossingen die alleen beschikbaar zijn voor de rijken, maar een volledige herziening van de manier waarop we onze economie en samenleving organiseren.
Loach roept op tot een economie die gericht is op de behoeften van mensen in plaats van op winstmaximalisatie. Dit betekent een focus op herverdeling, sociale voorzieningen, en het afrekenen met het idee dat rijkdom – en dus macht – zich in handen van enkelen mag concentreren.
Wat Kunnen We Leren van Zo radicaal is het niet?
Zo radicaal is het niet biedt ons de kans om het concept van “radicaal” te heroverwegen. Loach laat zien dat als we werkelijk een toekomst willen waarin de aarde leefbaar blijft, we niet bang mogen zijn om het kapitalistische groeimodel los te laten. De onstuitbare honger naar groei leidt niet alleen tot ecologische rampen, maar ook tot een samenleving waarin mensen overwerkt, onderbetaald en gestrest zijn – en waar gemeenschappen systematisch worden benadeeld om de winstmarges van de machtigen te maximaliseren.
Dit boek is een oproep om de wereld niet te veranderen met kleine stappen, maar met fundamentele verschuivingen in hoe we denken en leven. Het is een manifest voor een rechtvaardige wereld, waarin mens en natuur boven winst staan.
Een Praktische Gids voor Systeemverandering
Loach’s boek is meer dan een analyse; het is een gids voor actie. Ze moedigt lezers aan om niet slechts toeschouwers te zijn, maar actieve deelnemers aan de beweging voor klimaatrechtvaardigheid. Dit betekent actie ondernemen, maar ook praten, luisteren en leren van degenen die in de frontlinie van deze crisis staan. Volgens Loach begint verandering niet alleen bij beleidsmakers, maar ook bij onze gemeenschappen en bij onszelf.
In plaats van ons in te dekken achter “pragmatische” oplossingen die enkel het bestaande systeem behouden, vraagt Loach ons om durf: de durf om opnieuw te beginnen en te bouwen aan een systeem dat gebaseerd is op solidariteit, gelijkheid, en respect voor de aarde.
Radicale Redelijkheid
Zo radicaal is het niet is een boek dat confronteert, maar ook inspireert. Mikaela Loach laat ons zien dat de veranderingen die we nodig hebben niet alleen mogelijk zijn, maar eigenlijk heel logisch. Want wat is er radicaal aan een wereld waarin de behoeften van mensen en de grenzen van onze planeet gerespecteerd worden? Wat is er radicaal aan een samenleving waarin iedereen gelijke toegang heeft tot welzijn en veiligheid? In werkelijkheid is het blijven vasthouden aan het kapitalistische groeimodel het meest onrealistische, misschien zelfs radicale idee.
De tijd is gekomen om “radicaal” opnieuw te definiëren en te zien voor wat het werkelijk is: een visie op een eerlijke en duurzame toekomst. Zo radicaal is het niet daagt ons uit om deze toekomst te omarmen, met lef en met een diep gevoel van verantwoordelijkheid voor elkaar en voor de planeet.
Over Uitgeverij EPO
EPO is een Belgische uitgeverij, bekend om haar progressieve en kritische publicaties over socialisme, antikapitalisme, milieurechtvaardigheid en internationale solidariteit. Voor iedereen die zoekt naar diepgaande, kritische literatuur.
Bezoek de website van EPO: www.epo.be