Op 22 augustus 2024 overleed Farouk Kaddoumi in Amman, Jordanië. Hij was een van de meest markante figuren in de geschiedenis van de Palestijnse bevrijdingsbeweging en een sleutelfiguur binnen de PLO. Dit artikel kijkt terug op zijn leven, zijn standpunten, en zijn controversiële rol in de Palestijnse politiek.
Vroege Leven en Begin van Activisme
Farouk Kaddoumi, geboren op 18 augustus 1931 in het dorp Jinsafoet, groeide op in een tijd van enorme politieke veranderingen in Palestina. Zijn familie werd in 1948 door de Israëlische troepen verdreven uit Jaffa, wat hem een levenslange motivatie gaf om zich in te zetten voor de Palestijnse zaak. Zijn werk bij de Arab-American Petroleum Company in Saoedi-Arabië in de vroege jaren vijftig en zijn emigratie naar Egypte markeerden het begin van zijn betrokkenheid bij pan-Arabische en Palestijnse politieke bewegingen. In Egypte werd hij lid van de Ba’ath-partij en ontmoette hij Yasser Arafat, wat leidde tot de oprichting van Fatah in 1960.
Rol Binnen de PLO en Fatah
In 1969 werd Kaddoumi een sleutelfiguur binnen de PLO. Hij stond bekend om zijn radicaal-linkse standpunten en zijn nauwe banden met communistische partijen in het Midden-Oosten, zoals de Rakah in Israël. Zijn werk binnen de PLO bracht hem naar verschillende delen van de Arabische wereld, en hij was vooral actief in Damascus en Beiroet. Ondanks zijn prominente rol binnen de PLO, ontwikkelde hij een steeds grotere onenigheid met Yasser Arafat, vooral over de vraag hoe de Palestijnse strijd gevoerd moest worden.
De Breuk met Arafat en Verzet tegen de Oslo-akkoorden
De grootste breuk tussen Kaddoumi en Arafat vond plaats na de ondertekening van de Oslo-akkoorden in 1993. Kaddoumi veroordeelde deze akkoorden als een verraad aan de Palestijnse idealen en weigerde deel te nemen aan de Palestijnse Autoriteit. Vanuit zijn ballingschap in Tunesië bleef hij een harde lijn volgen, waarbij hij de legitimiteit van de Oslo-akkoorden en de Palestijnse Autoriteit consequent in twijfel trok. Zijn weigering om in de Palestijnse gebieden te wonen, was een directe uitdaging aan het leiderschap van Arafat en zijn opvolgers.
Machtsstrijd en Radicalisering
Na de dood van Arafat in 2004 slaagde Kaddoumi erin om het voorzitterschap van Fatah te winnen, wat leidde tot interne conflicten binnen de PLO. Hij stond bekend om zijn felle tegenstand tegen Hamas en zijn pogingen om de invloed van Fatah te vergroten door middel van radicalere acties. Dit culmineerde in zijn poging om een gewapende militie op te zetten om Hamas-aanhangers uit Gaza te verdrijven, wat hem verdere controverses opleverde binnen de Palestijnse Autoriteit.
Nalatenschap en Invloed
Kaddoumi’s leven weerspiegelt de complexiteit en de interne spanningen binnen de Palestijnse bevrijdingsbeweging. Zijn onverzettelijke verzet tegen compromissen met Israël en zijn harde lijn binnen de PLO maakten hem tot een controversieel maar invloedrijk figuur. Zijn dood roept belangrijke vragen op over de toekomst van de Palestijnse strijd en de erfenis van de radicaal-linkse ideologie binnen deze beweging.
Farouk Kaddoumi zal worden herinnerd als een van de meest standvastige verdedigers van de Palestijnse zaak, iemand die nooit afweek van zijn overtuigingen, zelfs niet toen dit hem op gespannen voet zette met zijn eigen leiderschap. Zijn leven is een herinnering aan de voortdurende strijd van het Palestijnse volk en de uiteenlopende visies binnen hun leiderschap over hoe deze strijd gevoerd moet worden.