De staatsgreep in Wilmington, North Carolina in 1898 is een van de donkerste en meest onderbelichte hoofdstukken in de Amerikaanse geschiedenis. De gebeurtenissen vormen een van de weinige voorbeelden van een succesvolle staatsgreep op Amerikaans grondgebied en zijn een tragisch voorbeeld van wit supremacistisch geweld dat de fundamenten van een jonge democratie ondermijnde. Dit artikel onderzoekt de stad Wilmington, de rol van de coup-leider Alfred M. Waddell, de vernietiging van de zwarte krant The Daily Record, en werpt een blik op de recente documentaire American Coup: Wilmington 1898 van Yoruba Richen, die de blijvende gevolgen van deze tragedie blootlegt.
Wilmington, North Carolina: Een Bloeiende, Multiraciale Stad
Wilmington ligt aan de zuidoostkust van de Verenigde Staten in North Carolina, aan de Cape Fear River en nabij de Atlantische Oceaan. Tegen het einde van de 19e eeuw was het de grootste stad in North Carolina en had het een bloeiende economie gebaseerd op handel, transport, en industrie. Wilmington’s haven maakte het een belangrijk knooppunt voor de distributie van goederen, en dit droeg bij aan een groeiende welvaart.
Na de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865) en het einde van de slavernij ontstond er in Wilmington een sterke, multiraciale samenleving. Afro-Amerikanen speelden een actieve rol in het stadsleven; velen van hen waren succesvolle ondernemers, advocaten en journalisten. In deze periode van Reconstructie, waarin de federale overheid tijdelijk toezicht hield over het Zuiden, hadden zwarte inwoners in verschillende steden politieke macht opgebouwd. In Wilmington werkte de zwarte gemeenschap nauw samen met de Populistische Partij, die bestond uit progressieve blanke boeren en arbeiders, wat een politiek evenwicht bracht dat uniek was voor het Zuiden.
Deze multiraciale samenwerking was een bron van trots voor de zwarte gemeenschap maar een bron van angst en woede voor de witte elite. De welvaart en de politieke invloed van Afro-Amerikanen stonden haaks op de racistische hiërarchie die veel zuiderlingen wilden herstellen. Deze frustratie leidde tot een breed gedragen haatcampagne, aangewakkerd door wit-nationalistische politici en lokale media.
Advertentie:
Alfred M. Waddell: Architect van de Coup en Symbool van Wit Supremacisme
Alfred Moore Waddell, geboren in 1834, was een prominent Democratisch politicus, advocaat en voormalig congreslid uit North Carolina. Voor de gebeurtenissen in 1898 was Waddell bekend om zijn uitgesproken racistische standpunten en steun voor het behoud van witte suprematie in het Zuiden. Hij bouwde zijn carrière op het idee dat politieke en economische macht toebehoorde aan blanke Amerikanen, en hij schuwde geen enkele methode om dat te realiseren.
Waddell stond aan het hoofd van een georganiseerde campagne om zwarte inwoners te intimideren, met name tijdens de aanloop naar de verkiezingen van 1898. Hij gebruikte krachtige en opruiende taal om angst aan te wakkeren en riep openlijk op tot geweld tegen zwarte inwoners als dit nodig was om hun politieke invloed te breken. In toespraken en publieke bijeenkomsten waarschuwde hij de witte inwoners van Wilmington dat hun “rechtmatige” plaats in de samenleving werd bedreigd door de zogenaamde “Negro Rule” – een term die werd gebruikt om de toenemende politieke invloed van Afro-Amerikanen te demoniseren.
Na de verkiezingen leidde Waddell een groep gewapende witte militieleden, waaronder de beruchte “Red Shirts,” een paramilitaire groep die bekend stond om hun racistische geweld. Op 10 november 1898 bestormde deze groep de stad Wilmington, gewapend met geweren en ander wapentuig, en vielen ze zwarte wijken en bedrijven aan. De militie dwong de gemeenteraad, waaronder zwarte leden, om af te treden en installeerde Waddell zelf als de nieuwe burgemeester, een daad die op geen enkele wettelijke grondslag berustte.
De Verwoesting van The Daily Record: Het Zwijgen van een Belangrijke Stem
Een belangrijk doelwit van de coup was The Daily Record, een zwarte krant die werd gerund door Alexander Manly, een Afro-Amerikaanse journalist en redacteur. The Daily Record was meer dan alleen een nieuwsmedium: het vertegenwoordigde een krachtige stem voor de zwarte gemeenschap en speelde een belangrijke rol in de strijd tegen racisme en voor burgerrechten. Manly gebruikte zijn krant om misstanden en ongelijkheden aan de kaak te stellen en om de rechten van zwarte inwoners te verdedigen.
Een specifiek artikel van Manly had de woede van de witte elite in Wilmington gewekt. In dit stuk daagde hij de racistische mythen uit die zwarte mannen als een gevaar voor witte vrouwen afschilderden. Hij wees erop dat relaties tussen zwarte mannen en witte vrouwen vaak consensueel waren, en dat het stereotype van de ‘gevaarlijke zwarte man’ niet meer was dan een wapen om zwarte mannen te demoniseren. Dit artikel werd gebruikt als aanleiding om The Daily Record aan te vallen. Op de dag van de coup werd het gebouw van de krant bestormd en in brand gestoken, waarbij de pers werd vernietigd en de krant werd gedwongen te sluiten. Met deze daad werd niet alleen een bedrijf verwoest, maar werd ook een symbool van zwarte vrijheid en zelfbeschikking uitgewist.
Een Blijvende Impact: Van de Coup tot de Jim Crow-wetten
De gevolgen van de coup reikten veel verder dan de fysieke en politieke vernietiging van de zwarte gemeenschap in Wilmington. Het fungeerde als een blauwdruk voor wat later bekend zou worden als de Jim Crow-wetten, die in het hele Zuiden zouden worden ingevoerd en systematische onderdrukking en segregatie van Afro-Amerikanen mogelijk maakten. De coup markeerde een symbolische en feitelijke nederlaag voor zwarte Amerikanen in hun strijd om gelijkheid en werd een precedent voor wit supremacistisch geweld dat de komende decennia zou voortduren.
De impact van de staatsgreep is nog steeds voelbaar. De welvaart en politieke invloed die de zwarte gemeenschap in Wilmington had opgebouwd, werd nooit hersteld. De lange-termijneffecten zijn zichtbaar in de sociaal-economische structuren van de stad en de blijvende ongelijkheden. De boodschap dat witte suprematie met geweld beschermd zou worden, bleef een impliciete bedreiging voor Afro-Amerikanen in het hele land.
American Coup: Wilmington 1898: Yoruba Richen’s Documentaire over de Coup
De nieuwe documentaire American Coup: Wilmington 1898, geregisseerd door Yoruba Richen en uitgebracht door PBS, belicht de gebeurtenissen van deze coup en laat de blijvende impact ervan zien. Richen onderzoekt wat de coup betekende voor de Amerikaanse democratie en voor de Afro-Amerikaanse gemeenschap. De documentaire omvat gesprekken met nazaten van zowel de daders als de slachtoffers, waardoor het verhaal een persoonlijk en indringend karakter krijgt.
In de documentaire wordt duidelijk hoe de angst voor “Negro Rule” werd aangewakkerd en misbruikt door racistische politici en media om de zwarte gemeenschap in Wilmington te onderdrukken en te vernietigen. Richen legt ook een link naar het heden: de coup van Wilmington was niet slechts een incident, maar een structurele aanval op gelijkheid die een waarschuwend voorbeeld is voor de huidige strijd tegen raciaal onrecht in de Verenigde Staten. Haar documentaire laat de kijker achter met het besef dat dit niet alleen een les uit het verleden is, maar ook een dringende waarschuwing voor de toekomst.
De Wilmington’s Coup als Een Waarschuwing en Erfenis
De coup van Wilmington in 1898 toont de diepte en het gevaar van racistische politiek in de Verenigde Staten en legt bloot hoe wit supremacistisch geweld een bedreiging vormt voor de democratie. De gebeurtenissen van die novemberdag in Wilmington zijn jarenlang genegeerd of verdraaid, maar door documentaires zoals American Coup: Wilmington 1898 van Yoruba Richen komt dit pijnlijke hoofdstuk uit de geschiedenis opnieuw aan het licht.
Het verhaal van Wilmington roept op tot bewustwording en actie – het herinnert ons eraan dat raciale gelijkheid en democratie kwetsbare idealen zijn, die beschermd moeten worden tegen haat en geweld. De erfenis van Wilmington’s coup, met de diepgewortelde ongelijkheid die het naliet, toont de wereld dat gerechtigheid niet alleen een kwestie is van de juiste wetten en systemen, maar dat het ook de voortdurende inzet van mensen vereist die vechten voor een rechtvaardigere toekomst.
Documentaire: American Coup: Wilmington 1898
American Coup: Wilmington 1898 is een documentaire die de gebeurtenissen in Wilmington in 1898 onderzoekt, een staatsgreep die het einde van zwarte politieke macht betekende in de regio. Regisseur Yoruba Richen combineert historische analyses met persoonlijke verhalen om de blijvende impact van deze tragische gebeurtenis te belichten.
Beschikbaarheid:
Let op: Beschikbaarheid kan variëren op basis van geografische locatie en eventuele regionale beperkingen.
Advertentie: